Akademik Veri Yönetim Sistemi
4th International Congress on Agriculture, Environment and Health, Aydın, Türkiye, 20 - 22 Mayıs 2021, cilt.2, ss.11
Tarımsal Arazi Değerlendirmede Kullanılan Farklı Yaklaşımlar
Siyami KARACA, Bulut SARĞIN
Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Bölümü
Doğal kaynakların doğru kullanılmaması, bilinçsiz ve yanlış tüketilmesi, giderek artan çok yönlü talepler ile yoksulluğu da beraberinde getirmesiyle çok çeşitli sosyal problemlerin yaşanmasına zemin hazırlamaktadır. Bu problemler sürdürülebilir ve daha iyi bir çevrede yaşama isteği planlamasına olan ihtiyacı gün geçtikçe daha da artırmaktadır. Günümüzün daha kalabalık ve karmaşık dünyasında, bunlar genellikle arazi değerlendirme planlaması sürecinden dolayı ortaya çıkmaktadır. Böyle bir planlama, hem gelişmekte olan hem de gelişmiş ülkeler de dahil olmak üzere dünyanın her yerinde gerçekleşmektedir. Arazi değerlendirme planlamasının işlevi, arazi kullanımıyla ilgili alınan kararların, mevcut olan doğal kaynakların insanoğlu tarafında en faydalı şekilde kullanılmasını sağlamak ve aynı zamanda bu kaynakları gelecek nesiller için korunmasına rehberlik etmesidir. Doğal kaynaklar hakkında hızlı, doğru, yeterli bilgi ve dataların elde edilmesi günümüzde kullanılan arazi değerlendirme yöntemleri ile yapılmaktadır. Bu kapsamda, Dünyada ve ülkemizde kullanılan farklı tarımsal arazi değerlendirme yöntemleri olan, uzman görüşlerine bağlı niteliksel yöntemler ve simülasyon modellerine bağlı niceliksel yöntemler kullanılmaktadır. Niteliksel yöntemlerin başlıcaları; arazi yetenek sınıflandırması, sulu tarım arazisi sınıflandırması ve araziye uygunluk sınıflandırmasıdır. Niceliksel yöntemlerde parametrik metot olarak kullanılan Storie indeksi(SI), Verimlilik indeksi(PI) gibi bilinen yöntemlerin dışında Doğrusal Kombinasyon tekniği (DKT) ve Analitik Hiyerarşi süreci (AHS) tekniği gibi sistemler kullanılmaktadır. Matematiksel modellemelerde bulanık mantık (Fuzzy) ve Kompleks Karekök(KoK) metodu kullanılmaktadır. Bilgisayar destekli programların başlıcaları; ALES, MicroLeis, AEZ ve İLSEN gibi programlar kullanılmaktadır.
Anahtar Kelimeler : Arazi değerlendirme, niteliksel ve niceliksel yöntemler, arazi sınıflaması