Akademik Veri Yönetim Sistemi
2. BASKENT INTERNATIONAL CONFERENCE ON MULTIDISCIPLINARY STUDIES , Ankara, Türkiye, 24 - 25 Şubat 2022, ss.29-30
Yükselteç tasarımı, opampların en temel uygulamalarından biridir. Girişlerine uygulanan elektriksel
işaretleri yükselterek çıkışlarına aktaran yükselteçlerin açık çevrim kazancı çok yüksektir. Bu durumun
kullanıcıya avantaj sağlaması için opamp kazancının kontrol altında olması gerekmektedir. Opamp
kazancının kontrol edilebileceği temel yükselteç devrelerinden biride geri besleme yönteminin
kullanıldığı eviren yükselteç devresidir. Opampın faz çevirici girişine uygulanan giriş sinyalinin çıkış
fazını değiştiren bir yükselteçtir. Bu çalışmada modelleme yöntemlerinden Yapay Sinir Ağ (YSA)
yöntemi kullanılarak bir eviren yükselteç devresi gerçekleştirilmiştir. Bunun için bir eviren yükselteç
devresinin YSA modeli elde edilmiş ve elde edilen YSA modeli ile girişe uygulanan bir elektriksel
sinyalin çıkışta yükseltilip evirilerek elde edildiği gösterilmiştir. Bu çalışmada, MATLAB programlama
dili kullanılarak eviren yükselteç devresinin YSA modeli elde edilmiştir. YSA mimarisinin eğitilmesi
ve oluşturulması aşamasında eviren yükselteç devresine ait gerilim giriş-çıkış veri çiftleri kullanılmıştır.
Önerilen YSA modelinin oluşturulması için giriş ve çıkış parametreleri belirlendikten sonra ileri
beslemeli geri yayılmalı yapay sinir ağı kullanılarak en uygun YSA mimarisi ve eğitim parametreleri
tespit edilmiş ve ağ hata geriye yayma yöntemi ile eğitilmiştir. YSA yöntemi ile gerçekleştirilen
modelleme tekniğinin başarısını ölçmek için Belirleme Katsayısı (R2) ve Ortalama Hata Karelerinin
Karekökü (RMSE) gibi iki performans kriteri hesaplanarak YSA metodolojisi ile elde edilen model
sonuçları gerçek sonuçlarla karşılaştırılmıştır. Yapılan değerlendirmeler sonucunda, YSA modeli ile
elde edilen sonuçların doğru ve güvenilir olduğu gözlenmiştir.
Amplifier design is one of the most fundamental applications of opamps. Amplifiers that amplify the
electrical signals applied to their inputs and transfer them to their outputs have a very high open-loop
gain. In order for this situation to provide an advantage to the user, the opamp gain must be under control.
One of the basic amplifier circuits in which the opamp gain can be controlled is the inverting amplifier
circuit in which the feedback method is used. It is an amplifier that changes the output phase of the input
signal applied to the phase inverter input of the opamp. In this study, an inverting amplifier circuit has
been realized by using the Artificial Neural Network (ANN) method, which is one of the modeling
methods. For this, an ANN model of an inverting amplifier circuit is obtained and it is shown that an
electrical signal applied to the input is obtained by amplifying and inverting at the output with the
obtained ANN model. In this study, an ANN model of the inverting amplifier circuit was obtained using
the MATLAB programming language. During the training and creation of the ANN architecture, voltage
input-output data pairs of the inverting amplifier circuit were used. After determining the input and
output parameters for the creation of the proposed ANN model, the most suitable ANN architecture and
training parameters were determined using a feed-forward back propagation artificial neural network,
and the network was trained with the error back propagation method. In order to measure the success of
the modeling technique performed with the ANN method, two performance criteria such as Coefficient
of Determination (R2) and Root Mean Error Squares (RMSE) were calculated and the model resultsobtained with the ANN methodology were compared with the actual results. As a result of the
evaluations, it was observed that the results obtained with the ANN model were accurate and reliable.