Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi , cilt.25, sa.3, ss.117-126, 2020 (Hakemli Dergi)
Bu
çalışmada, bitkisel materyal olarak ülkemizin zengin asma gen potansiyeli
içerisinde Van ilinin ekolojisi ile özdeşleşmiş yerel bir üzüm çeşidi olan
Erciş çeşidinin in vitro rejenerasyon potansiyeli belirlenmiştir. In vitro
bitkiciklerden elde edilen yaprak ayası eksplantları, 0, 0.05 ve 0.1 5 mg L-1
NAA (Naftalen asetik asit) ve 0.5, 1.0, 1.5, 2.0 ve 2.5 ve 5 mg L-1 BAP
(6-benzilaminopürin) ile içeren NN ve MS ortamlarında 15 gün karanlık 15 gün
ise aydınlık koşullarda kültüre alınmıştır. Araştırma sonucunda kültür
ortamlarının içermiş olduğu bitki büyümeyi düzenleyici maddelerin farklı
konsantrasyonları ve kombinasyonlarının rejenere eksplant oranı (%), kallus
oluşturan eksplant sayısı (adet), kallus kalitesi (%) ve kallus oluşturma oranı
(%) üzerine farklı etki yaptığı belirlenmiştir. Rejenere eksplant oranı (%),
kallus oluşturan eksplant sayısı (adet) ve kallus oluşturma oranı (%)
bakımından MS ortamının NN ortamına göre daha iyi sonuç verdiği gözlenirken,
kallus kalitesi (%) bakımından NN ortamının MS ortamına göre daha iyi sonuç
verdiği gözlenmiştir. Çalışma sonucunda incelenen tüm özellikler bakımından en
iyi sonuç her iki ortama da ilave edilen 0.1 mg L-1 NAA + 1.0 mg L-1
BAP konsantrasyonundan elde edilmiştir.
In this
study, the in vitro regeneration potential of Erciş, a local grape variety
identified in the ecology of Van province within the rich gene potential of our
country, was determined. Foliar explants obtained from in vitro plants were
treated with N, N-dimethylaminopyridine (NA) containing 0, 0.05 and 0.1 5 mg L-1
NAA (Naphthalene acetic acid) and 0.5, 1.0, 1.5, 2.0 and 2.5 and 5 mg L-1
BAP and MS for 15 days in darkness and 15 days in bright conditions. As a
result of the research, it was determined that different concentrations and
combinations of plant growth regulators in culture media had different effects
on regenerated explant ratio (%), number of callus explants (number), callus
quality (%) and callus formation rate (%). It was observed that the MS medium
gave better results than the NN medium in terms of the ratio of the regenerated
explants (%), number of explants forming the callus (number) and callus
formation rate (%), whereas NN medium was better than MS medium in terms of
callus quality (%). As a result of the study, the best results were obtained
from the concentrations of 0.1 mg L-1 NAA + 1.0 mg L-1
BAP added to both culture medium.