Türkiye'deki Düzey-1 Bölgelerinde 2007-2021 Döneminde Net Göç ve Net Göç Hızı


Yılmaz M.

IV. Uluslararası Türkoloji Araştırmaları Sempozyumu, Van, Türkiye, 20 - 21 Ekim 2022, ss.360-361

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Van
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.360-361
  • Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Türkiye’de AB’ye uyum kapsamında 2002 yılında yapılan yasal düzenleme ile istatistikî veri toplanırken 12 düzey-1 bölgesi, 26 düzey-2 bölgesi ve 81 düzey-3 bölgesi oluşturuldu. Düzey-1 bölgeleri düzey-2 bölgelerini, düzey-2 bölgeleri ise düzey-3 bölgelerini içine almaktadır.

Yaklaşık 784 bin km²’lik bir alana sahip olan Türkiye, farklı coğrafi koşullara bağlı olarak gelişmişlik açısından da farklı nitelikteki bölgelerden oluşmaktadır. Buna bağlı olarak bazı bölgeler genellikle göç alırken bazıları ise göç vermektedir. Göç veren yerlerde itici etkenler, göç alan yerlerde ise çekici etkenler bulunmaktadır. Göç veren bölgelerde işsizlik, sosyal çatışma, tarım arazilerinin miras yoluyla bölünmesi, eğitim, sağlık ve ulaşım olanaklarının yetersizliği gibi iticilikler bulunurken göç alan yerlerde ise iş olanakları, güvenli sosyal ortam, daha iyi eğitim, sağlık ve ulaşım olanakları gibi çekicilikler bulunmaktadır. Ayrıca deprem, ekonomik kriz vb. durumlar da göç konusunda bazı dönemler, uzun yıllardır devam eden durumlardan farklı bazı eğilimleri beraberinde getirebilmektedir. Türkiye’de öteden beri İstanbul, Ege, Akdeniz, Batı Anadolu, Doğu ve Batı Marmara gibi düzey-1 bölgeleri genellikle göç alırken Batı ve Doğu Karadeniz ile Kuzeydoğu, Orta, Ortadoğu ve Güneydoğu Anadolu bölgeleri ise genellikle göç vermektedir. Bu durumun nedeni birinci grupta yer alan bölgelerin eğitim, sağlık, ulaşım, sanayi, turizm, tarım gibi alanlarda daha gelişmiş olması ve buna bağlı olarak daha fazla istihdam sağlamasıdır. İkinci grupta yer alan bölgelerde ise hem zorlu coğrafi koşullar hem de ulaşım, sanayi, turizm vb. ekonomik olanakların az gelişmiş olması, dışarıya doğru göçe neden olmaktadır.

Bu çalışmanın amacı güncel verilere göre düzey-1 bölgelerindeki net göç ve net göç hızını incelemektir. Özellikle 2007-2021 yılları arasındaki verileri inceleyerek düzey-1 bölgeleri arasındaki göçü incelemek ve 13 yıllık zaman zarfında farklı dönemleri ortaya çıkarmak amaçlanmıştır. Çalışmada TÜİK verileri kullanılacaktır. Bazı değişkenlerin zamana bağlı değişimini inceleyen bu araştırmada nicel yöntem kullanılmıştır.

Bu çalışmada düzey-1 bölgeleri arasında son yıllarda meydana gelen göçe bağlı olarak net göç ve net göç hızı incelenecektir. Ayrıca düzey-1 bölgelerinin aldığı ve verdiği göçün de incelenmesi yoluyla bölgelerin aldığı ve verdiği göçün zamansal değişimi ve bu durumun nedenleri incelenecektir. Çalışmanın bu konuda bazı eğilimleri ve durumları ortaya çıkararak gelecekte yapılacak çalışmalara ışık tutacağını umut etmekteyiz.