3. Uluslararası Türkoloji Araştırmaları Sempozyumu, Van, Türkiye, 14 - 16 Ekim 2021, ss.201-202
1040 yılında Selçuklular ile Gazneliler arasında gerçekleşen Dandanakan Savaşı
Gaznelilerin hezimeti ile neticelendi. Savaştan sonra Gazneliler gerileme sürecine girerken
Selçuklular Horasan bölgesinde bağımsız bir devlet olarak ortaya çıktılar. Dandanakan
yenilgisi her ne kadar Gazneliler için kendi tarihlerindeki en büyük felaketlerden biri olsa da
bu devlet yaklaşık 127 yıl daha ayakta kalmayı başardı. Devam eden süreçte Gazneliler
Selçuklulara kaptırdıkları toprakları geri almaya çalışsalar da bunda pek bir başarı elde
edemediler. Bu durum Gazneli hükümdarlarının iç huzursuzluklarla uğraşmasına ve ilaveten
Kuzey Hindistan’ın dış siyasette tek amaç haline gelmesine sebebiyet verdi. Tarihler 1118’i
gösterdiğinde saltanat tahtına Behramşâh geçti. O bir müddet kardeşi Arslanşâh ile taht
mücadelesi yaşamış ve nihayetinde Büyük Selçuklu sultanı Sencer’in yardımı ile tahta
geçmeyi başarmıştı. Ancak bu durum Gaznelilerin Büyük Selçuklu Devleti tabiiyetine
geçmesini de beraberinde getirdi. Behramşâh 1118 yılından 1134 yılına kadar nispeten sakin
ve refah içinde bir saltanat sürdü. Ancak 1134 yılından sonra Selçuklular ve Gurlular ile
girişilen mücadeleler ve dış politikada alınan yanlış kararlar devletin büyük ölçüde
yıpranmasına ve Behramşâh’ın vefatından kısa bir süre sonra da yıkılmasına neden oldu. Bu
çalışmada Behramşâh’ın tahta geçiş süreci ve onun döneminde Gazneliler Devleti’nin dış
politikası ele alınmıştır.
The Dandanakan War, which took place between the Seljuks and the Ghaznavids in
1040, resulted in the defeat of the Ghaznavids. After the war, while the Ghaznavids entered a
period of decline, the Seljuks emerged as an independent state in the Khorasan region.
Although the defeat of Dandanakan was one of the biggest disasters in their history for the
Ghaznavids, this state managed to survive for about 127 years. In the ongoing process, the
Ghaznavids tried to regain the lands they had lost to the Seljuks, but they could not achieve
much success in this. This situation caused the Ghaznavid rulers to deal with internal unrest
and furthermore, Northern India became the only goal in foreign policy. When the dates
showed 1118, Bahramshah took the throne. He had a struggle for the throne with his brother
Arslanşah for a while and eventually succeeded to the throne with the help of the Great Seljuk
sultan Sencer. However, this situation brought the Ghaznavids to become the subject of the
Great Seljuk State. Bahramshah reigned from 1118 to 1134, relatively calm and prosperous.
However, after 1134, the struggles with the Seljuks and Ghurids and the wrong decisions
taken in foreign policy caused the state to wear out to a great extent and collapsed shortly
after Bahramshah’s death. In this study, the process of Bahramshah’s accession to the throne
and the foreign policy of the Ghaznavid State during his reign are discussed.