Iris Murdoch'ın Kesik Bir Baş'ında ve Oğuz Atay'ın Tutunamayanlar'ında Yanılsama


Creative Commons License

Yıldız F.

Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, sa.36, ss.25-32, 2017 (Hakemli Dergi)

Özet

Iris Murdoch’ın ahlak felsefesi alanında önemli çalışmaları vardır. Edebiyat alanında da oldukça üretken olan Murdoch’ın felsefesinin romanlarına yansıdığı görülmektedir. Platon’u yeniden yorumlayan Murdoch’ın felsefesinde yanılsama ve gerçeklik öne çıkan kavramlardandır. Romanlarında kullandığı karakterlerin yanılsamadan gerçekliğe geçiş süreçlerini ele aldığı sıkça görülür. Bu bağlamda yanılsama kavramının en belirgin olduğu romanlarından biri de Kesik Bir Baş’tır. Murdoch’ın yanılsama kavramını farklı yazarların çalışmalarında da görmek mümkündür. Türk romanının modernleşme sürecindeki öncülerinden biri de Oğuz Atay’dır. Atay’ın Tutunamayanlar’ında da yanılsama içinde olan karakterlerin olduğu görülür. Murdoch’ın yanılsama kavramı Atay’da tutunamama olarak karşımıza çıkar. Atay’ın tutunamayan karakterleri aslında yanılsama içinde olan karakterlerdir. Bu makale her iki romanda yanılsama kavramına değinerek bir karşılaştırma yapmayı amaçlamaktadır.

Iris Murdoch has important works in the field of moral philosophy. Murdoch is also a prolific writer in the field of literature and her philosophy is reflected in her novels. Murdoch reinterpreted the philosophy of Plato. Illusion and reality are prominent concepts in her philosophy. The characters she uses in her novels often seem to go through a transition from illusion to reality. The concept of illusion is most prominent in A Severed Head. Murdoch's concept of illusion can also be seen in the works of different authors. One of the pioneers in the modernization process of the Turkish novel is Oğuz Atay. Atay's Tutunamayanlar also have characters that are in illusion. The concept of Murdoch's illusion comes at a standstill as ‘tutunamama’ in Atay’s novel. Atay's characters are characters that are actually in illusion. This article aims to make a comparison by referring to the concept of illusion in both novels.