Türkiye ve Gürcistan Sınır Bölgesi Jeotermal Alanlarının Hidrojeokimyasal Ön Değerlendirmesi

KARAKUS H., MELIKADZE G., Aydın H., MUTLU H., KAPANADZE N., SAĞLAM SELÇUK A., ...Daha Fazla

HİDRO'2018 – Ulusal Hidrojeoloji ve Su Kaynakları Sempozyumu, Ankara, Türkiye, 27 - 29 Eylül 2018, ss.198-205

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.198-205
  • Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Türkiye ve Gürcistan sınırlarına yakın bölgelerde, akışkan sıcaklıkları 15.4 °C ile 54 °C arasında değişen ondan fazla jeotermal alan bulunmaktadır. Günümüzde en yüksek akışkan sıcaklığı Gürcistan’daki Vardzia sahasında, 1400 m derinlikteki kuyuda 54 °C olarak ölçülmüştür. Çoraklı alanı (Şavşat) CO2 bakımından zengin suların tipik özelliği olan Na-HCO3 fasiyesi ile temsil edilmektedir. Görece düşük sıcaklıklı Sugöze (Ardahan) mineralli su kaynağı bölgedeki soğuk sular gibi Ca/Mg-HCO3 fasiyesi ile temsil edilmektedir. Otingo (Borçka) termal suları ise kükürtlü kayaçların çözünmesinin belirtisi olan Na-SO4 fasiyesinde yer almaktadır. Gürcistan’daki Adjara-Trialeti kıvrım sistemi içinde yer alan Abastumany sahasında toplam debileri 1040 m3/gün ve sıcaklıkları 48 °C olan Na-SO4 su türüne sahip üç termal kaynak bulunmaktadır. Mtkvari nehri vadisindeki Vardzia karbonatlı sistemi içinde yüksek mineralizasyona sahip (10-13 g/L) sıcaklıkları 40 °C-54 °C arasında değişen termal boşalımlar bulunmaktadır. Jeotermometrik yöntemler ile Türkiye sınırları içinde kalan jeotermal alanların rezervuar sıcaklıkları 49-117 °C, Gürcistan’daki rezervuarların ise 49-102 °C arasında, hesaplanmıştır.

In a region near border zone of Turkey and Georgia there are more than ten geothermal fields having fluid temperatures range from 15.4 °C to 54 °C. The highest geothermal fluid temperature is measured in the 1400 m deep well in the Vardzia field in Georgia. Çoraklı area (Savsat) is represented by a typical feature of the CO2 rich Na-HCO3 facies. The relatively low-temperature Sugöze (Ardahan) mineral water spring is represented by the Ca/Mg-HCO3 facies, like the cold waters in the region. The Otingo (Borçka) thermal waters are in the Na-SO4 facies, which denotes the dissolution of the sulfurous minerals. Abastumany, located in the Adjara-Trialeti fold system in Georgia, has three thermal springs with Na-SO4 facies having a total discharge of 1040 m3/day and a temperature of 48 °C. Thermal discharges with high mineralization (10-13 g / L) in the Vardzia carbonate system in the Mtkvari river valley, ranging from 40 °C to 54 °C. Using geothermometers reservoir temperatures of geothermal fields located in Turkey ang Georgia sides were calculated as 49 °C to 117°C and 49 °C to 102 °C, respectively.