FASULYE MUTASYON ISLAHINDA BAZI MUTAJENLERİN ve PRİMİNG UYGULAMALARININ M3 JENERASYONU ÜZERİNE ETKİLERİ

Balcı H., Şensoy S.

V-INTERNATIONAL EUROPEAN CONFERENCE ON INTERDISCIPLINARY SCIENTIFIC RESEARCH, Valencia, İspanya, 28 - 29 Ocak 2022, ss.84-85

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Valencia
  • Basıldığı Ülke: İspanya
  • Sayfa Sayıları: ss.84-85
  • Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Mutasyon ıslahında yaygın olarak kullanılan materyallerden biri olan tohumlar üzerinde, uygulanan mutajenin (Gama ışını ve EMS) miktarına ve süresine bağlı olarak çeşitli hasarlanmalar meydana gelmekte ve sonrasında tohumlarda çimlenme ve çıkış aşamasında problemler yaşanmaktadır. Mutajen uygulamalarının bu olumsuz etkilerini en aza indirmek amacı ile fasulye (Phaseolus vulgaris L. Gina cv.) tohumlarına mutasyon uygulamaları öncesinde hümidifikasyon (H) ve hümidifikasyon + neem yağı (HN) priming uygulamalarının etkileri araştırılmıştır. Priming uygulamaları sonrasında, tohumlara mutasyon işleminde Gama ışını kaynağı Cobalt 60 cihazı ile radyasyon (120 Gy) ve yine mutasyon işlemlerinde EMS’nin (Etil Metan Sülfonat) üç farklı dozu (30, 40 ve 50 mM) uygulanmıştır. M1 ve M2 jenerasyonu denemeleri sonrasında seçilmiş 98 hattın karşılaştırıldığı M3 jenerasyonunda ise ele alınan parametrelerden bitki boyu, bakla boyu, bakla eni, bakla ağırlığı, bakla sayısı, toplam dane sayısı, toplam dane ağırlıkları, taze fasulye verimi ve kuru fasulye verimi bakımından kontrol grubundan belirgin olarak çok sayıda farklı hatlar tespit edilmiştir. İleriki jenerasyonlarda verim ve kalite özellikleri bakımından ön plana çıkan hatların mikro ve makro verim denemelerine tabi tutulması ve morfolojik ve moleküler farklılıklarının belirlenmesinin faydalı olacağı düşünülmektedir.

Various damages occur on seeds, which is one of the materials commonly used in mutation breeding, depending on the amount and duration of the applied mutagen (Gamma ray and EMS), and then there are problems in the germination and emergence phase of the seeds. In order to minimize these negative effects of mutagen applications, the effects of humidification (H) and humidification + neem oil (HN) priming applications on bean (Phaseolus vulgaris L. Gina cv.) seeds were investigated before mutation applications. After the priming applications, three different doses (30, 40 and 50 mM) of EMS (Ethyl Methane Sulfonate) were applied to the seeds in the mutation process with a Gamma ray source Cobalt 60 device and radiation (120 Gy). In the M3 generation, where 98 lines selected after the M1 and M2 generation trials were compared, it was significantly better than the control group in terms of plant height, pod length, pod width, pod weight, pod number, total grain number, total grain weight, green bean yield and dry bean yield. Many different lines have been identified. It is thought that it will be useful to subject the lines that stand out in terms of yield and quality characteristics in future generations to micro and macro yield tests and to determine their morphological and molecular differences.