MARDİN ARTUKLU ULUSLARARASI MULTIDİSİPLİNER ÇALIŞMALAR KONGRESİ, Mardin, Türkiye, 19 - 21 Nisan 2019, ss.249-270
Eğitim ve öğretimin planlı olarak yapılmaya başlanmasıyla birlikte öğretmenlik bir meslek
olarak ön plana çıkmış, öğretmen eğitim ve öğretim faaliyetlerinin temel ögesi haline gelmiştir.
Nitelikli eğitimin nitelikli öğretmenlerle sağlanabileceği bugün tüm eğitim otoriteleri tarafından
da kabul edilmiştir. Her ülkede nitelikli öğretmen yetiştirme çalışmalarına hız verilmiş, bunu
sağlamaya yönelik farklı adımlar atılmıştır. Bu çalışmada etkili bir öğretmende bulunması
gereken kişisel özellikler ve mesleki yeterliklerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu araştırma
tarama modelinde yürütülen ve belgesel tarama yönteminin kullanıldığı betimsel bir çalışma
özelliği taşımaktadır. Bu çerçevede bu araştırmada, etkili öğretmen tanımlaması ve
özelliklerine ilişkin alan yazında var olan kuramsal ya da uygulamalı, nitel ve nicel türden
araştırma sonuçları ile kitaplar, raporlar vb. analitik bir bakış açısıyla incelenmiştir. Yapılan
incelemelerde, farklı bilim insanlarının etkili öğretmen tanımlaması ve özelliklerine ilişkin
eserlerinde sundukları bilgi ve bulguların benzer ve farklı yönleri ile uzlaşılan ve uzlaşılamayan
yönlere ilişkin tespitlerde bulunulmaya çalışılmıştır. Ayrıca etkili öğretmen nitelemesinde
kullanılabilecek sistematik bir sınıflama ortaya konulmaya çalışılmış; bu sınıflamaların
içerisinde yer alabilecek etkili öğretmen özellikleri tespit edilmeye çalışılmıştır. Alan yazında
yapılan çalışmalarda etkili öğretmenin kişisel özelliklerine ilişkin en çok vurgulanan
özeliklerin; saygı, sabır, anlayış, hoşgörü, şefkat, mizah ve adalet olduğu tespit edilmiştir. Alan
yazında yapılan çalışmalarda, etkili öğretmende bulunması gereken ve en çok vurgulanan
mesleki yeterlik, alanıyla ilgili donanıma sahip olma yani alan bilgisidir. Ayrıca uygun
yöntemleri kullanabilme ve sınıf yönetimi becerileri de önemle vurgulanan mesleki özellik
olarak karşımıza çıkmaktadır.