Akademik Veri Yönetim Sistemi
Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, cilt.7, sa.2, ss.659-677, 2021 (Hakemli Dergi)
Otizm spektrum bozukluğu (OSB), genelikle erken çocukluk döneminde etkilediği bireylerde belirginleşen,
bireylerde sınırlı ilgi ve streotip/takıntılı davranışlara yol açan, bireylerin sosyal etkileşim ve iletişim
becerilerini sınırlandıran, onların sosyalleşmesini olumsuz etkileyerek onları dış dünyaya karşı
yabancılaştıran nöro biyolojik bir bozukluk olarak tanımlanmaktadır. Otizm, bireylerin birçok yönde problem
davranış sergilemesine neden olmaktadır. Otizmli bireylerde problem davranışlarının azaltılması ancak özel
eğitim yoluyla mümkündür. Otizmli bireylerin bir görevi yerine getirmeye çalışırken görevi yarıda bırakma,
streotip davranışlar sergileme, sosyal etkileşim ve iletişimde sınırlılığa sahip olma gibi problem davranışların
sağıltımı ancak özel eğitim yoluyla belli yöntem veya teknikler kullanılarak yapılmaktadır. Bu araştırma,
otizmli bir bireyin görevi tamamlama davranışlarının artırılmasında sürekli ve aralıklı pekiştirmeyi birlikte
kullanmanın etkisini ortaya koymak amacı ile yapılmıştır. Araştırma, tek denekli araştırma modellerinden
ABAB modeli ile yürütülmüştür. Araştırmanın örneklemi beş yaşında otizmli bir erkek çocuktur. Araştırmada
öğrencinin tercih ettiği pekiştireçleri belirlemek için dolaylı ve doğrudan pekiştireç belirleme yöntemleri
kullanılmıştır. Araştırmada, otizmli bireyin gelişimine ve tercihlerine uygun olacak şekilde düzenlemeler
yapıldığında, gerekli pekiştirmeler kullanıldığında bireyin görevi tamamlama davranışlarının arttığı
bulgulanmıştır. Bu araştırmada sürekli ve aralıklı pekiştirmenin, örneklemin görevi tamamlama
davranışlarında artmasına ve görevi sürdürmede olumlu etkiye yol açtığına ilişkin bir sonucuna ulaşılmıştır.
Araştırmada, ileri araştrımalar için bu konunun birden çok örnekleme yönelik yapılması ve uygulamada başka
bir öğretim modeli kullanılarak araştırmanın yürütülmesi önerilmektedir.