ADALET AĞAOĞLU’NUN ÖYKÜLERİNDE YAZAR İMGESİ

Soylu H.

15. Uluslararası Dil, Edebiyat ve Kültür Araştırmaları Kongresi, İstanbul, Türkiye, 21 - 23 Mayıs 2022, sa.49062, ss.88-94

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: İstanbul
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.88-94
  • Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Edebi metin, yaratıcı yazarın kompozisyonel manevralarıyla donanmış ve girift ilişkiler ağını temsil eden kurmaca bir yapıdır. Bu kurmaca yapı, yazar ile olan ontolojik bağını ima veya açık eden çeşitli stratejilerle kurulur. Yazar imgesi, bu stratejilerin tespit edilmesini sağlayan önemli bir eleştirel perspektiftir. Yazar imgesi ile birlikte, edebi metnin estetik biçiminin saklamaya veya işaret etmeye çalıştığı ideolojik birimler belirgin hale gelir. Bu bağlamda yazar; öykü ile kurduğu biyolojik ilişkinin kurmaca bir gizini, bir başka deyişle kendisinin imgesel ikizini çeşitli yansımalarla metnin içerisine yerleştirir. Eleştirel bir perspektif olarak yazar imgesi, metnin yaratıcısının öyküye kurgusal katılım koşullarını irdeler. Yazarın öykünün seyrine yönelik müdahaleleri, metnin okur tarafından alımlanmasında başat bir rol oynar. Zira, her müdahaleyle birlikte metinsel otorite el değiştirir. Okuma edimi de bu anlamda kendi içinde refleksif bir ivme yakalamış olur. Yazar imgesi, ideoloji ile ilişkisini metnin tercih merkezleri ve betimleyici vurguları üzerinden kurar. Okurun dikkatini kendi hükümleriyle kanalize eder veya çıkarımlarının kabul görmesini talep eder. Bu bağlamda yazar imgesi, metin tarafından garanti altına alınmış ve telkin edilmiş görme biçimidir. Adalet Ağaoğlu’nun öyküleri, yazar imgesinin bu dinamizmi ile kurulmuş özgün metinlerdir. Yazar imgesi, onun öykülerinde sahne seçimini ve anlatı düzenini yönlendiren bir yapıda ortaya çıkar ve öykü metinlerinin ideolojik yoğunluklarını okur açısından yaratıcı bir figür aracılığıyla açık eder. Öykü metinlerinin kurmaca yapılarını hatırlatan uyarı niteliğinde parçalar eklenir. Anlatıcı kimliği, güvenilirlik açısından kurgu içerisinde sorgulanır. Öykü sonunda, olayların kurmaca boyutu ifşa edilir. Yazar imgesi aracılığıyla olay örgüsü içinde geleceğe yönelik ipuçları verilir. Üst bir konumda yer alan yazar imgesi, anlatıcının tercihlerini ve üslubunu sorgular. Retorik ve didaktik ifade biçimleri metnin içeriğine nüfuz eder ve çeşitli zaman kipleriyle kurgu ve gerçeklik ilişkisi ortaya konur. Ağaoğlu’nun öyküleri bu anlamda, geleneksel öyküleme edimini yazar imgesi aracılığıyla aşar ve yenilikçi bir pozisyon edinir. Bu çalışmanın amacı, Ağaoğlu’nun öykülerinde yenilikçi bir biçim olarak yer alan yazar imgesini ve bu imgenin ideolojik temsillerini incelemektir.

A literary text is a fictional structure that is equipped with the compositional maneuvers of the creative writer and represents an intricate network of relations. This fictional structure is established by various strategies that imply or reveal the ontological bond with the author. The image of author is an important critical perspective that enables these strategies to be identified. Through the image of author, the ideological units that the aesthetic form of the literary text tries to hide or point out become obvious. In this context, the author places a fictive disguise of his or her biological essence that he or she has established with the story, in other words, his or her imaginary twin, in the text with various reflections. The image of author as a critical perspective examines the conditions for the fictional participations of the creator. The author's interventions in the course of the story play a leading role for the reception of the text by the reader. Because, with each intervention textual authority changes hands. In this sense, the act of reading acquires a reflexive momentum in itself. The image of author establishes its relationship with ideology through the preferred centers and descriptive emphases of compositional flow. In this context, the image of author is the form of vision guaranteed and inculcated by the text. The stories of Adalet Ağaoğlu are distinctive literary texts established with this dynamism of the image of author. The image of author emerges in a structure that directs the choice of scenes and narrative order in her stories and reveals the ideological densities of the stories through a creative reading. The fictional nature of the stories is reminded through certain signs and tip-offs. The identity of the narrator is questioned in the fiction for credibility. The image of author, which occupies a leading position, calls into question the preferences and discourse of the narrator and foreshadows certain events. With the image of author rhetorical and didactic forms of expression permeate compositional discourse. In this sense, Ağaoğlu's stories transcend the traditional narrative act through the image of the author and take an innovative position in Turkish literature. The aim of this study is to examine the image of the author as an innovative form and ideological representation in the stories of Ağaoğlu.