6 Şubat 2023 Elbistan (Doğu Türkiye) Depreminin Telesismik Kaynak Ters Çözümü: Fay Kaymasının Uzay ve Zaman Dağılımı


Utkucu M., Uzunca F., Toker M.

Uluslararası Katılımlı 76. Türkiye Jeoloji Kurultayı 15-19 Nisan 2024, Ankara, Türkiye, Ankara, Türkiye, 15 - 19 Nisan 2024, ss.120-121

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.120-121
  • Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

6 Şubat 2023 Elbistan depremi, Doğu Anadolu Fay Zonu'nun (DAFZ)

Kuzey Kol’u boyunca meydana gelmiş ve 9 saat önce DAFZ'nun Ana

Kol’u boyunca meydana gelen MW=7.8 Pazarcık depremi tarafından

tetiklenmiştir. Burada, 2023 Elbistan depremi için nokta-kaynak ve

sonlu-fay kayma dağılım modellerini sırasıyla telesismik geniş bant

yer değiştirme ve hız dalga şekillerinden belirledik. 26 istasyonda

kaydedilen telesismik P dalga şekilleri ters çevrilmiştir. Nokta-kaynak

ters çözümü sonuçları, yer değiştirme dalga şekillerine değişen

büyüklüklerde üç nokta kaynağının kırılması ile tatmin edici bir uyum

sağlanabileceğini göstermiştir. 1.66x1020 Nt.m sismik momenti ve solyanal

fay mekanizmasıyla en büyük şok, Çardak Fay Segmenti

boyunca episantr bölgesinde, Ekinözü güneyinde konumlandırılmıştır.

0.73x1020 Nt.m sismik momentli ve sol-yanal fay mekanizmasına

sahip ikinci en büyük şokun Doğanşehir Fay Segmenti'ndeki kırılmayı

temsil ettiği belirlenmiştir. 0.37x1020 Nt.m sismik momente ve solyanal

ve normal atım bileşenli verevine faylanmaya sahip olan en

küçük şok, episantrın 16 km doğusunda, Nurhak'ın hemen

kuzeybatısında konumlandırılmıştır. Nokta-kaynak modellemesi,

deprem için toplam sismik momentin 2.76x1020 Nt.m (MW≈7.6)

olduğuna işaret etmektedir. Sonlu-fay ters çözümünde deprem

kırılmasına üç fay segmenti ile yaklaşımda bulunulmuştur. Sonlu-fay

kayma dağılım modeli, esas fay kırılmasının Çardak Fay Segmenti

boyunca meydana geldiğine ve 10 m'ye kadar ulaşan fay kaymasıyla

iki yönlü yayıldığına işaret etmiştir. Göksun ve Doğanşehir fay

segmentlerindeki kırılma sırasıyla yaklaşık 10 ve 12 s sonra başlamış

ve en büyük kaymalar 3.5 m ve 2.5 m'ye ulaşmıştır. Toplam kırılma

süresi 30 sn’dir. Kayma modeli 5.2x1020 Nt.m’lik (MW≈7.7) toplam

sismik moment serbestlenmesine karşılık gelmektedir. Belirlenen

kayma modeli, yüzey kırıkları boyunca sahada ölçülen yer

değiştirmelerle uyumludur.

Anahtar Kelimeler: 2023 Elbistan (Kahramanmaraş) depremi, Doğu

Anadolu Fay Zonu, Kayma dağılımı, Nokta-kaynak ters çözümü,

Sonlu-fay ters çözümü.