YAZMA EĞİTİMİ


Creative Commons License

Kardaş M. N. (Editör)

Pegem Akademi, Ankara, 2021

  • Yayın Türü: Kitap / Araştırma Kitabı
  • Basım Tarihi: 2021
  • Yayınevi: Pegem Akademi
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

İnsanlık tarihinde dikkat çeken en önemli icatlardan biri yazıdır. Kişioğlu tarih boyunca buluşlarını, bilimsel çalışmalarını, fikirlerini, sanatsal faaliyetlerini, sevinç ve hüzünlerini vb. kayıt altına almak ve ilgililere duyurmak için yazıya müracaat edegelmiştir. Yazı sayesinde kişiler kimseye diyemediklerini deme olanağı bulmuş, yazılı edebiyat ürünleri meydana gelmiş, bilimsel gelişmeler ivme kazanmış, medeniyetler kurulmuştur. Yazının imkânları da kullanılarak teknoloji baş döndürücü hızda gelişme göstermiş, dünyanın en ücra noktasıyla iletişim kurmak, etkileşimde bulunmak sıradan bir hal almıştır. Yazı sayesinde eğitim-öğretim çalışmalarının çerçevesi çizilmiş, eğitimsel faaliyetler kayıt altına alınmış, nitelikli eğitim materyalleri hazırlanmıştır. Özetlemek gerekirse sözün ihtiyaçları karşılamada yetersiz kaldığı her alanda yazıya başvurulmuştur. Bütün bu avantajları ve daha fazlası için yazı eğitimine verilen önem de geçen her gün artagelmiştir. Günümüzde artık temel düzeyde yazma becerisi çağın gerekleri karşısında yetersiz gelmekte, bireylere üst düzey yazma becerisi kazandırmak için büyük çabalar sarf edilmektedir.

Bir anlatma becerisi olan yazmaya, günümüze dek hazırlanan neredeyse tüm Türkçe öğretim programlarında müstakil öğrenme alanı olarak yer verilmiştir. Programlarda yazma eğitimine gereken özenin gösterilmesi için öğretmenlere tavsiyelerde bulunulmuş, yazma kültürünün oluşması için eğitim kurumlarında büyük gayretler sarf edilmiştir. Ancak maalesef istenen başarı henüz elde edilebilmiş değildir.

Günlük iletişimde en az başvurulan dil becerisi yazma’dır. Yazmanın en az başvurulan iletişim biçimi olmasının başlıca nedeninin teorik ve pratikte yeterli bilgi ve beceriye sahip olmayı gerektirmesidir. Fiziksel ve zihinsel boyutları olan karmaşık bir süreç olarak tanımlanan yazma becerisinin istendik nitelikte geliştirilmesi ve toplumda yazma kültürünün oluşması için başta Türkçe öğretmenleri olmak üzere tüm ilgililere görevler düşmektedir.

Akademide Türkçe Eğitimi alanında eğitim veren, bilimsel araştırmalar yapan akademisyenlerin önemli görevlerinden biri, diğer öğrenme alanlarında olduğu gibi yazma eğitimi alanında ihtiyaç duyulan kaynak eserler hazırlamaktır. Yazma becerisinde yetkin Türkçe öğretmenleri yetiştirmek, bu alanda başarılı nesiller yetiştirebilmek için ön koşuldur. Bu nedenle başta Türkçe öğretmen adayları ve Türkçe öğretmenleri olmak üzere, yazma ve eğitimi alanında sorumluluk üstlenen tüm ilgililerin ihtiyaç duydukları kaynak eserlere ulaşmaları sağlanmalıdır. Yazma eğitimi alanında kaynak eser çeşitliliği bu bağlamda gerekli ve önemlidir.

iv Yazma Eğitimi

İncelemekte olduğunuz eser yazma eğitimi alanında uzman araştırmacılar

tarafından bu kaygıyla özenle hazırlanmıştır. Üniversitelerin Türkçe Eğitimi lisans

programında yer alan “yazma eğitimi” dersinin müfredatı da dikkate alınarak hazırlanan

eserde yazma eğitiminin tüm süreçlerini kapsayan on altı bölüm yer almıştır.

Eser konu çeşitliliği ile ilgililere zengin bir içerik sunmaktadır.

Eserde işlenen konular şu şekildedir; yazma eğitimiyle ilgili temel bilgiler,

Türkçe dersi öğretim programlarında yazma eğitimi, yazmanın fiziksel ve zihinsel

süreçleri, yazma eğitiminde bellek ve özellikleri, yazma-sözvarlığı ilişkisi, yazma

becerisinin öğretim aşamaları, metinsellik ölçütlerinin oluşturulması, metin

türleri, yazma yöntem ve teknikleri, süreç temelli yazma modelleri, noktalama ve

yazım kurallarının öğretimi, yazma becerisine yönelik eğitim ortamları, medya

okuryazarlığı, yazma kaygısı, yazma eğitiminde ölçme ve değerlendirme ve yazma

etkinlikleri tasarlama.

Eserin bölümleri farklı akademisyenler tarafından hazırlanmıştır. Bu nedenle

bölümler arasında farklı üslup ve yaklaşımlar söz konusudur. Yazıların özgünlüğünü

korumak amacıyla üslup ve yaklaşım birliğinin sağlanması yoluna gidilmemiştir.

Bu yönüyle eserin her bölümü bağımsız olarak da okunabilecek bir nitelik

taşımaktadır.

Eserin başta Türkçe Eğitimi alanında öğrenim gören öğretmen adayları olmak

üzere Türkçe öğretmenlerinin, lisans ve lisansüstü eğitim programlarında

Türkçe yazma eğitimi veren akademisyenlerin, Türkçe öğrenme ve öğretmeye gönül

vermiş tüm Türkçe sevdalılarının, yazma kültürünün toplumda oluşturulması

için çaba sarf eden tüm paydaşların bu yöndeki ihtiyaçlarına büyük ölçüde cevap

vereceği inancındayız.

Çalışmanın eksiklerinin olduğu muhakkaktır. Siz değerli okuyuculardan

ricamız; ilk baskısı yapılan eserle ilgili gözlemlerinizi, deneyimlerinizi, tespit ettiğiniz

eksikleri tarafımıza iletmenizdir. Sizlerin tespitleri, görüş ve önerileri esere

katkı sunacaktır.

Çalışmanın meydana gelmesinde emeği geçen alan uzmanlarına, eseri

incelemekte olan siz değerli okuyuculara, eseri özenle baskıya hazırlayan Pegem

Akademi çalışanlarına içten teşekkürler…

Editör

Doç. Dr. Mehmet Nuri KARDAŞ

ORCID No: 0000-0001-6732-7815

Şubat 2021