Üniversiteli Gençlerin Muhafazakâr ve Modernist Din Anlayışı Düzeyleri Üzerine Bir Araştırma

İnan A., Özen M.

5. Uluslararası GAP Sosyal Bilimler Kongresi, Gaziantep, Türkiye, 3 - 05 Nisan 2020, ss.31-32

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Gaziantep
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.31-32
  • Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Sosyoloji literatüründe modernist yaklaşım ile ilgili farklı tanımlar bulunmakla birlikte en genel tanımıyla “gelenek karşıtlığı, gelenekten bir kopuşu ve bu karşıtlığa ve kopuşa uygun değişikliği içeren yenilikçiliği” ifade eder. Buna mukabil olarak muhafazakâr yaklaşım ise “gelenek taraftarlığı, geleneğe bağlılığı ve geleneksel olanı muhafaza etmeyi” içeren bir anlam barındırır. Bununla birlikte yenilik sadece modern anlayışla sınırlı değildir. Muhafazakâr anlayışta da yenilik bulunur. Aralarındaki fark ise modernist anlayıştaki yenilikçilik geleneksel anlayıştan bir ayrılmaya karşılık gelirken muhafazakâr anlayıştaki yenilik ise geleneksel karşıtlığı içermez. Bu geleneksel taraftarlığı ya da karşıtlığı dine bakışta da söz konusudur. Din anlayışında muhafazakâr yaklaşımın yanı sıra modernist yaklaşım da söz konusudur. Dinin toplumumuzdaki yeri göz önüne alındığında gençlerin din anlayışını anlamaya ve araştırmaya yönelik çalışmalar önem arz etmektedir. Bu bildiride, muhafazakâr din anlayışı ile kast edilen; genel kabul görmüş, geçmişle bağını koparmayan ve dini metinlerde yer alan bilgilere uyumlu bir anlayışı ifade eder. Modernist din anlayışıyla da dini anlayışta gelenek karşıtlığına ve geleneksel anlayışı kabul etmemeye, bunun yerine geçmişten gelen bazı hâkim konulara aykırı bir anlayışı benimsemeye tekabül eder. Bu araştırmanın amacı üniversiteli öğrencilerin muhafazakâr ve modernist yaklaşım bağlamında nasıl bir din anlayışına sahip olduğunu tespit etmektir. Araştırmanın bulguları, gençlerin nasıl bir din anlayışına sahip olduğunu tespit etmek amacıyla daha önce hazırladığımız anket maddeleriyle elde edilmiştir. Anket maddeleri ilgili literatür taranarak ve bu konuda daha önce yapılmış çalışmalardan yararlanılarak oluşturulmuştur. Anket 2018- 2019 eğitim öğretim yılında basit tesadüfi örnekleme yolu ile toplam 153 üniversite öğrencisine uygulanmıştır. Araştırmada modernist ve muhafazakâr başlıkları altında yöneltilen maddeler itikadi anlayışı anlamaya yönelik değil bilakis muamelat anlayışını anlamaya yönelik maddelerdir. Araştırmanın bulgularına göre genel anlamda gençlerde din anlayışında muhafazakarlığın daha baskın olduğu görülmekle birlikte bu yaklaşımın bütün konularda aynı düzeyde olmadığı gözlenmiştir.

Although there are different definitions related to the modernist approach in the sociology literature, in its most general definition the modernist approach expresses “anti-tradition, a separation from tradition and innovation that includes a change suitable for this contrast and separation”. On the other hand, the conservative approach has a meaning including “protradition, loyalty to tradition and preserving the traditional”. However, innovation is not limited to modern understanding. There is also innovation in conservative understanding. The difference is that innovation in modernist understanding corresponds to a separation from traditional understanding, whereas innovation in conservative understanding does not include traditional contrast. This traditional advocacy or opposition is also in religion understanding. In addition to the conservative approach, there is a modernist approach in the understanding of religion. Given the place of religion in our society, studies to understand and research the understanding of religion of young people are important. In this paper, the concept of conservative religious understanding refers to an understanding that is generally accepted, does not separation from the past, and is compatible with the information contained in religious texts. Modernist conception of religion refers to it corresponds to anti-tradition in religious understanding and not to accept traditional understanding, but instead to adopt an understanding contrary to some dominant issues from the past. The purpose of this study is to determine what kind of religious understanding university students have in the context of conservative and modernist approach. The findings of the research have been obtained with the questionnaire items we prepared in order to determine the religious understanding of the youth. Survey items were formed by making a literature review and use of previous studies on this subject. The questionnaire was applied to 153 university students in 2018-2019 academic year by simple random sampling. The items directed under the modernist and conservative titles in the research are not intended to understand the understanding of faith, but rather to understand the understanding of transaction. According to the findings of the research, although it is seen that conservatism is more dominant in the understanding of religion in young people in general, this approach is not at the same level in all subjects.