Ebeveynlerin Dijital Ebeveynlik Yeterlilikleri: Sosyoekonomik Farklılıklar ve Teknoloji Deneyimi Bağlamında Bir İnceleme


Creative Commons License

Akan S., Keskin S., Şener K.

Educational academic research (Online), sa.53, ss.40-54, 2024 (Hakemli Dergi)

Özet

Ebeveynler çocuklarına interneti ve teknolojiyi nasıl doğru kullanacakları ile ilgili bilgi verebilmeleri, yol gösterebilmeleri, onları sanal dünyadaki tehlikelerden koruyabilmek için belli yeterliklere sahip olmalıdır. Dijital ortamlarda çocukların çeşitli risklerden korunması ve o risklere karşı tedbirlerin alınması konusu ebeveynlerin sorumluluğunda olup dijital ebeveynlik kavramı ile açıklanmaktadır. Bu araştırmada teknoloji erişimi ve sosyoekonomik açılardan birbirinden farklı olan İstanbul ve Ağrı illerinde yaşayan velilerin dijital ebeveynlik yeterlikleri incelenmiştir. Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel araştırma modeli kullanılmıştır. Bu araştırmanın çalışma grubunu iki lisenin velileri oluşturmaktadır. Çalışma grubu 252 kadın ve 183 erkek olmak üzere 435 ebeveynden oluşmuştur. Veri toplama aracı olarak kişisel bilgi formu ve ebeveynlerin dijital ebeveynlik yeterlikleri ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde t-testi, ANOVA ve Spearman korelasyon katsayısı kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre velilerin sosyal medya kullanımları ve dijital ebeveynlik yeterlikleri illere göre farklılaşmaktadır. Araştırma sonucunda kadın ve erkek velilerin benzer dijital ebeveynlik yeterliliğine sahip olduğu görülmüştür. İnternet kullanım deneyimi ile dijital ebeveynlik arasında Ağrı ilindeki veliler için bir ilişki gözlemlenirken İstanbul ilindeki veliler için anlamlı bir ilişki görülmemiştir. Buna göre özellikle dezavantajlı bölgeler için teknoloji sahipliği, deneyim gibi faktörler dijital uçurumu her geçen gün daha fazla derinleştirdiği ileri sürülebilir. Ayrıca bu bölgelerdeki çocukların dijital ebeveynlikten daha fazla yoksun kaldıkları da söylenebilir. Özellikle ebeveynlerin teknoloji sahipliği ve kullanımının düşük olduğu bölgelerde; çocukların dijital okuryazarlık, iletişim ve güvenlik konularında okullar tarafından desteklenmesi önerilmektedir.

Parents need to have certain level of parenting efficacy to guide and protect their children from the dangers in the virtual world. The issue of protecting children from various risks and taking precautions in digital environments is the responsibility of parents and is explained with the concept of digital parenting. In this research, the aim is to examine the digital parenting efficacy of parents in two cities on both sides of the digital divide in Türkiye. The digital parenting efficacy of the parents living in Istanbul and Ağrı, which are different from each other in terms of education and socioeconomics, was examined. A correlational research model, one of the quantitative research methods, was used in the study. The study group consisted of the parents of the students at a high school in Ağrı and Istanbul. The study group included 435 parents, 252 women and 183 men. Research data were collected using the personal information form and the digital parenting self- efficacy scale. The data were analyzed using T-test, ANOVA, and Spearman's Rho correlation coefficient. According to the results, parents' social media use and digital parenting competencies differed between the provinces. Both female and male parents had similar digital competence. A significant relationship between internet use experience and digital parenting wasobserved among parents in Ağrı province, but this relationship was not significant for parents in Istanbul. Accordingly,factors such as technology ownership and experience deepen the digital divide day by day, especially in disadvantagedregions. Children in these regions were more deprived of digital parenting. It is suggested that schools should support children in digital literacy, communication, and security issues, especially in regions where parents' technology ownership and usage are low.