Anadolu Kongreleri 5. Uluslararası Uygulamalı Bilimler Kongresi, Diyarbakır, Türkiye, 26 - 27 Aralık 2020, ss.10, (Özet Bildiri)
Columbiformes takımına ait evcil güvercinler (Columba livia domestica), bazı zoonozların
insanlara yayılmasında rol oynayabilecekleri ve kanatlılar için birçok parazitik hastalığın
rezervuarı olabilecekleri düşünülmektedir. Hobi amaçlı bakıcılığı yapılan evcil güvercinler
çok uzun yıllardır insanlar ve kümes hayvanlarıyla iç içe yaşamaktadır. Güvercinleri farklı
parazit türleri enfekte edebilir, güvercinlerin performansının düşmesine ve ölüm oranının
artmasına neden olabilir. Bu çalışmanın amacı Van ilinde hobi amaçlı yetiştiriciliği yapılan
evcil güvercinlerde bağırsak parazitlerini tespit etmektir. Bu amaçla Temmuz – Eylül 2020
tarihleri arasında 10 ayrı güvercin barınağına gidilerek 65 erkek 70 dişi toplamda 135 evcil
güvercin ayrı ayrı kafeslere alınarak ve dışkıları taze olarak toplandı. Helmint muayenesi için
laboratuvara getirilen dışkılar bekletilmeden doymuş tuzlu su flotasyon yöntemi ile analiz
edildi. Analiz sonucunda 135 güvercinin 91’inin (%67.40) en az bir helmint ile enfekte
olduğu görüldü. 41 (% 30.37) güvercinde Capillaria spp. yumurtasına, 38 (% 28.14)
güvercinde Ascaridia columbae yumurtası, 32 (%23.70) güvercinde hem Capillaria spp. hem
de Heterakis spp. yumurtası, 12 (% 8.88) güvercinde Capillaria spp., Ascaridia columbae ve
Heterakis spp. yumurtaları görüldü. Tespit edilen yumurtaların fotoğrafları çekildi.
Çalışmada güvercinlerde Trematod ve Cestod türleri tespit edilmezken güvercinlerin üç tür
Nematod ile yüksek oranda enfekte olduğu görüldü. Güvercinler, patojenik ajanları hem
insanlara hem de kuĢlara iletme yeteneğine sahiptir. Etkili kontrol yöntemlerinin
güvercinlerde helmintlerin yaşam döngüsünü kesintiye uğratarak helmint enfeksiyonlarını
azalttığı bildirilmektedir. Bu nedenle, güvercinler için uygun tedaviler uygulayarak ve ara
konakçı ile güvercinler arasındaki etkileşimi kontrol ederek bu kontaminasyonları kontrol
etmek ve önlemek gerekir. Güvercinlerin insan ve kümes hayvanları sağlığı için bir risk
faktörü olarak önemli rolünden dolayı Türkiye’nin farklı bölgelerindeki güvercinlerin
parazitik enfeksiyonunu araştırmak için kapsamlı çalışmaların tasarlanması gerekmektedir.