Türkiye Ermenistan İlişkileri ve Temsiller Ermenistan dan Bir Bakış


Creative Commons License

KARASU M., MEHMETOĞLU E., TUZKAYA SARIBAŞ F., GÖREGENLİ M.

International Symposium on the Effects of Turkish-Armenian Relations on the Regional Policies (From the 19th Century to Present Day), 12 - 14 Mayıs 2016

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu çalışmanın amacı, Türkiye-Ermenistan ilişkileri konusunda, Ermenistan'da yaşayan gençlerin ve bir grup STK çalışanının algı ve değerlendirmelerini sosyal psikolojik bir yaklaşımla incelemektir. Bu amaçla, alan araştırması yöntemi kullanılarak Ermenistan'da bir çalışma gerçekleştirilmiş, Türkiye-Ermenistan ilişkilerinin normalleşmesi sürecinde atılacak adımlara yönelik talepler ve görüşler; bu ilişkilerin nasıl temsil edildiği; 1993’te kapatılan Türkiye-Ermenistan sınırına ve genel olarak Türkiye-Ermenistan ilişkilerine dair algı ve tutumlar araştırılmıştır. Araştırmada genel olarak çatışma çözümleme süreçleri konusundaki sosyal psikolojik teoriler temel alınmıştır (Bar-Tal, 2007; Bilali, Tropp ve Dasgusta, 2012; Tajfel, 1982). Ayrıca, Türkiye ve Ermenistan halkının, sivil toplum kuruluşlarının, politikacıların ve gençlerin Türkiye-Ermenistan ilişkilerinin normalleşmesi için neler yapabileceğine ilişkin görüşler de öğrenilmeye çalışılmıştır. Bu amaçla Ermenistan’ın iki şehrinde 109 katılımcıyla yarı yapılandırılmış görüşmeler ve bilişsel haritalama yöntemi kullanılarak bir alan araştırması yapılmıştır. Elde edilen veriler içerik analizi ve bilişsel haritaların çözümlenmesi yöntemleriyle incelenmiştir. Sonuçlara göre, araştırma örneklemini oluşturan Ermeni üniversite öğrencileri ve STK çalışanlarının müzakerelere, iletişime, temasa dair güçlü motivasyonlar barındırdığı gözlenmiştir. Katılımcılar, STK çalışanlarının, halkın ve bilhassa gençlerin, ilişkilerin iyileşmesi yönünde iletişim kurmaları gerektiğini düşünmektedirler. İki toplum arasındaki sorunların çözülmesi için işbirliği yapma, dostça ilişkiler kurma yönünde beklenti ve taleplerin sıkça dile getirildiği görülmüştür. Türkiye-Ermenistan sınırının açılması, iki toplum ve devlet arasındaki gerilimin azalması, dostça ilişkilerin yeniden tesis edilmesi, ilişkilerin normalleşmesine katkı sağlaması gibi gerekçelerle talep edilmiştir. Ayrıca katılımcılar özellikle Türkiye’deki politikacılardan Türkiye-Ermenistan ilişkilerinin iyileşmesi yönünde gözle görülür biçimde daha fazla adım ve çaba beklemektedir.

Anahtar kelimeler: Türkiye-Ermenistan ilişkileri, Ermeni Meselesi, sosyal temsiller, normalleşme, bilişsel haritalama

The aim of this study is to examine, with the perspective of social psychology, perception and evaluations of young people living in Armenia and members of NGOs regarding the issue of relations between Turkey and Armenia. With this aim, a field study was conducted in Armenia. In this research, demands and opinions on actions to be taken in the process of normalization of Turkey-Armenia relations, how these relations are represented, and perception on and attitudes towards Turkey-Armenia border, which was closed in 1993, and Turkey-Armenia relations were investigated. This study was based on social psychological theories about conflict resolution process (Bar-Tal, 2007; Bilali et.al., 2012; Tajfel, 1982). Also, it is attempted to reveal opinions on what could be done by people, NGOs, politicians and young people in Turkey and Armenia for normalization of Turkey-Armenia relations. With this aim, a field study was conducted including semi-structured interview and cognitive mapping methods with 109 participants in two cities of Armenia. The data were analyzed through content analysis and analysis of cognitive maps. According to results, regarding negotiations, communication and contact, there was a strong motivation of participants of the research; i.e., Armenian university students and NGO members. Participants thought that NGO members, community and especially young people should make contact with each other to improve relations. It was observed that cooperation in order to solve the problems between two countries, expectations of and demand on establishing friendly relations were frequently mentioned. Opening of Turkey-Armenia border was demanded with the reasons such as decrease in tension between people and governments of two countries, re-establishment of friendly relations, and contribution to normalization of relations. In addition, participants apparently expected more endeavor and attempt from Turkish politicians in order to improve Turkey-Armenia relations.

Keywords: Turkey-Armenia relations, Armenian Issue, social representations, normalization, cognitive mapping