Düşman İşgalinden Kurtuluşunun 100. Yılında Geçmişten Günümüze Kilis Sempozyumu , Kilis, Türkiye, 7 - 08 Aralık 2021, ss.78-82
Nilufer
Efendiyeva Sovyetler Birliği döneminde Azerbayacan’da yaşamış ünlü
Şarkiyatçıdır. Kendisi hayatının sonuna kadara Azerbaycan Ulusal Bilimler
Akademisi Yakın ve Orta Doğu Enstitüsü(şimdiki Şarkiyat Enstitüsü) bünyesinde
bulunan „Türkiye’nin Tarihi ve Ekonomisi“ Şübesi‘nde çalışmıştır.
Azerbaycan Ulusal Bilimler Akademisinin bünyesinde bulunan Yakın ve Orta Doğu
Halkları Enstitüsü(Şarkiyat Enstitüsü) İkinci Dünya Savaşı‘ndan sonra Sovyetler
Birliği‘nde Türkiye üzerinde akademik çalışma yapan üç Enstitüden biri olmuş ve
bu bakımdan da bu Enstitü bünyesinde Türkiye’nin siyasi ve ekonomik tarihi ile
ilgili yapılan akademik çalışmalar çok kapsamlı olmuştur.
Nilufer
Efendiyeva da Sovyetler Birliği’nde Türkoloji alanında yetişen en önemli
uzmanlardan biri olduğu için Türkiye Cumhuriyeti’nin siyasi tarihi konularına
çok kiymetli akademik çalışmalar yapmıştır. Kendisinin en kiymetli çalışmaları
ise 1919-1922 yıllar arasında yapılan Türk Kurtulıuş Savaşı(özelliklede
Güneydoğu Anadolu Bölgesi‘nde Fransız işğalıne karşı mücadele konuları) ile
ilgilidir. Birinci Dünya Savaşı sonrası Anadolu’nu işğal etmeye çalışan Emperyalist güçlere karşı yapılan Milli
Mücadele ile ilgili birkaç kitap yayınlayan Nilufer Efendiyeva bu değerli
çalışmalarından dolayı 1960-1980’lı yıllarda Türk Tarih Kurumu tarafından
yapılan Kongrelerin şeref konuğu olarak Türkiye‘ye davet edilmiştir.
Nilufer
Efendiyeva Güneydoğu Anadolu Bölgesi‘nde Fransız işğalıne karşı en önemli
monografisini 1966 yılında yayınlamıştır. “Anadolu’nun Güneyinde Fransa
İşgalçilerine Karşı Türk Halkının Mücadelesi (1919-1921)“ isimli bu monografide Antep, Kilis, Maraş, Adana ve
Urfa’da Fransız işkâlının boyutları ele alınmış ve bu şehirlerde Fransız işkâlına karşı mücadelenin kazanılmasının Türkiye’deki
Milli Mücadele’ye nasıl bir etki yapması konusu değerlendirilmiştir. 07-08
Aralık 2021 tarihinde Kilis’in Fransız işgalinden kurtuluşunun
100. yılı münasebetiyle Kilis 7 Aralık Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi
Tarih Bölümü tarafından düzenlenecek olan
“Geçmişten Günümüze Kilis Sempozyumu”na sunmak istediğimiz bildiride
Güneydoğu Anadolu’da ve özelliklede Kilis’de Fransız işgaline karşı yapılan
mücadelenin değerlendirilmesi yapılacaktır.