İslam Ekonomisinin Gelişimi ve Türkiye’de Katılım Bankalarının Güncel Durumu


Ersezer Ö., Zorlu M.

6. Uluslararası Dicle Bilimsel Araştırmalar ve İnovasyon Kongresi İSARC, Diyarbakır, Türkiye, 25 - 26 Mayıs 2024, ss.805-806

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Diyarbakır
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.805-806
  • Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

İslam ekonomisi insan ihtiyaçlarını karşılamada temel ekonomik düzenlemeleri Kuran ve sünnetlere göre belirleyen bir yapıya sahiptir. İslam ekonomisi kişisel menfaatlere dayanmayan, uygulamada zenginden ihtiyaç sahibi insanlara doğru bir fon aktarımını yani eşitlikçi bir sistem oluşturmayı esas kılmaktadır. Zekât vermek kuralı esas alınarak, sadaka vekarşılıksız borç verme işlemleri ile fon aktarımı teşvik edilmektedir. İslam ekonomisinin gelişmesine paralel İslam bankacılığı geleneksel iktisat karşısında İslami bir duruş sergileyerek dünyanın birçok yerinde uygulama alanını genişletmiştir. Risk paylaşımının olması ile geleneksel bankacılıktan ayrılan İslam bankacılığı faizsizlik prensibini benimsemektedir. Bu yönüyle faiz ve aşırı belirsizliklerden kaynaklanan manipülatif işlemlerden uzak duran İslam bankacılığı performans göstergelerine bakıldığında yüksek büyüme hızına ulaşmıştır. Katılım bankaları sadece dini nedenlerden dolayı ortaya çıkmamış bunun yanı sıra ekonomik ve sosyal nedenlerden de etkilenmiştir. Özel Finans Kurumları olarak Türkiye bankacılık sektörüne giriş yapan Katılım Bankaları 1980’lerden itibaren Türkiye’de de yerini alarak yüksek büyüme trendi yakalamıştır. Ülkemizde günümüz itibariyle faaliyet gösteren katılım bankaları Albaraka Türk, Kuveyt Türk, Türkiye Emlak, Türkiye Finans, Vakıf ve Ziraat Katılım Bankalarıdır. Bu çalışmada, son zamanlarda hızla gelişme gösteren ve temel hedefi atıl fonları ekonomiye kazandırmak olan bu katılım bankalarının 2003-2024 yılları arasındaki toplam şube sayıları, toplam çalışan sayıları, fon gelişimleri, net kar gelişmeleri, kullandırdıkları fon gelişmeleri, aktif gelişimleri ve sektördki payları değerlendirilmektedir.

Islamic economy has a structure that determines the basic economic regulations in meeting human needs according to the Quran and the Sunnah. Islamic economy makes it essential to create an egalitarian system that is not based on personal interests and, in practice, to transfer funds from the rich to the people in need. Based on the rule of giving zakat, fund transfer through alms and unrequited lending is encouraged. Parallel to the development of Islamic economy, Islamic banking has expanded its field of application in many parts of the world by displaying an Islamic stance against traditional economics. Islamic banking, which differs from traditional banking by sharing risk, adopts the interest-free principle.In this respect, Islamic banking, which avoids manipulative transactions arising from interest rates and excessive uncertainties, has reached a high growth rate when looking at its performance indicators. Participation banks did not emerge only for religious reasons, but were also affected by economic and social reasons. Participation Banks, which entered the Turkish banking sector as Private Financial Institutions, have taken their place in Turkey since the 1980s and have achieved a high growth trend. Participation banks currently operating in our country are Albaraka Türk, Kuveyt Türk, Türkiye Emlak, Türkiye Finans, Vakıf and Ziraat Participation Banks. In this study, the total number of branches, total number of employees, fund developments, net profit developments, fund developments, asset developments and shares in the sector of these participation banks, which have been developing rapidly recently and whose main goal is to bring idle funds into the economy, are evaluated between 2003 and 2024.