Research Information System
Dede Korkut, vol.9, no.23, pp.188-207, 2020 (Peer-Reviewed Journal)
Babür, 1483-1530 yılları arasında yaşamış, Timurlular hanedanına mensup olup
şehzadelik ve sonraları kendi adıyla anılacak bir devletin padişahlığını yapmış önemli
bir tarihȋ kişiliktir. Hatıralarını kaleme aldığı eseri Babürnâme veya Vekâyȋ ise böyle
kurucu gücü olan bir devlet adamının kaleminden çıkması ve samimi bir dille
yazılması sebebiyle hayli ilgi çekmiştir. Babürnâme belli bir dönemde belli bir
coğrafyada hüküm sürmüş ve pek çok olayın merkezinde yer almış bir devlet adamı
tarafından yazılması ve zengin bir içeriğe sahip olması bakımından pek çok disiplin
için dikkat çekici bir eser; önemli bir kaynak olarak görülmüştür. Babürnâme’nin
kıymeti haiz özelliklerinden biri de şiir ve şair üzerine pek çok örnek, metin ve
değerlendirme içermesidir. Bu çalışmada Babürnâme’de geçen şiire ve şaire dair
hususlar üzerinde durulmuştur. Babür’ü yazılı kültür içinde önemli kılan sebepler ve
onun yetişmesinde etkili olan hususlara temas edilmiştir. Bir şair ve yazar olarak şiirin
teknik ve sanatsal yönlerine dair değerlendirmeleri, şairlere bakış açısı ve onları
tanıtma tarzı ortaya konmaya çalışılmıştır. Babürnâme’de öne çıkan farklı hususlardan
biri de Babür’ün hayat hikâyesinin şairliğinin tarihȋ seyrine paralel olarak
aktarılmasıdır. Bir devlet adamı şiire nasıl başladığını, onu şiir yazmaya iten
sebeplerin neler olduğunu ve hangi şairlerden etkilenip kimlerle şiir üzerinden
iletişim kurduğunu anlatmıştır. Böylece bir şairin hayatına etki eden unsurların şiirini
nasıl biçimlendirdiği, şairliğinin niteliğinin nasıl bir gelişim seyri takip ettiği
anlaşılmaktadır. Çalışmada metin incelemesi, veri analizi, yöntemiyle Babür’ün şiire
ve şairliğe dair ilgi, aktarım ve değerlendirmeleri Babürnâme merkezli olarak ele
alınmıştır.