Akademik Veri Yönetim Sistemi
İhya Uluslararası İslam Araştırmaları Dergisi, cilt.8, sa.1, ss.188-211, 2022 (Hakemli Dergi)
Arap dilinin, klasik dönem diye adlandırılan zaman diliminde söylenen şiirler ve değişik konularda telif edilmiş eserlere bakıldığında gerek nahiv, gerekse sarf ilmi bakımından Arap gramerine uyulduğu, fakat bazen alışılmış bu dil kurallarının dışına çıkıldığı görülmektedir. Kural dışı veya istisnai durumlar olarak görülen bu tür kullanımlar genelde zarûret, şâz veya cevâzât gibi kavramlar adı altında ele alınmıştır. Zarûret olarak adlandırılan kuraldışı kullanımlar da kendi içerisinde kategorize edilerek fonetik, morfolojik ve sentaks bakımından incelenmiştir. Zarûret olgusunun kelimelerin yapısıyla ilgili olduğu kadar fonetik yönüyle de sıkı bir bağı bulunmaktadır. Kısa harekeleri uzatma, med harflerini kısaltma, bazı zamir ve ism-i işaretlerin farklı kullanımları, tesniye ve cemi olarak değerlendirilen kelimelerin sonlarında bulunan nun harfi ile mütekellim ya’sının çeşitli sesletim biçimleri fonetik zaruretlerin başlıcalarıdır. Bu çalışmada fonetik zarûretler, örnekler dâhilinde ve nahivcilerin yaklaşımları bağlamında eleştirel bir bakış açısıyla ele alınıp incelenmeye çalışılacaktır.
Considering the poems sung in the time period called the classical period and the copyrighted works on various subjects of the Arabic language, it is seen that Arabic grammar is followed both in terms of syntax and morphological knowledge, but sometimes it goes beyond the usual rules of this language. Such uses, which are considered to be illegal or exceptional cases, are usually considered under the name of concepts such as necessity, chaz or jawazat. The non-canonical usages, called necessities, were also categorized within themselves and examined in terms of phonetics, morphology and syntax. The phenomenon of necessity has a strict connection with the phonetic aspect as well as with the structure of words. Shortening short sounds, shortening extension letters, different uses of some pronouns and noun signs, the letter nun at the end of words considered deuteronomy and cemi, as well as various forms of voicing of mutekellim ya are the main phonetic necessities. In this study, phonetic necessities will be considered and examined from a critical point of view within the context of examples and approaches of language scholars.