Akademik Veri Yönetim Sistemi
Pegem Akademi Yayın Evi, Ankara, 2018
Kavramlar, insan zihninde anlamlanan; farklı obje, olay, durum ve olguların değişebilen ortak özelliklerini temsil eden bilgi formlarıdır. Diğer bir deyişle kavramlar; bir fikrin, bir duygunun, bir hayalin, bilgi veya tasavvurun aktarılmasında anlamın büyük yükünü taşıyan anahtar sözcükler/terimlerdir.
Kavramların genel anlamlarının yanında kullanıldıkları disipline/alana göre değişen özel anlamları da bulunabilmektedir. Bu bağlamda diğer disiplinlerde olduğu gibi dil ve edebiyat eğitiminde de muhtevanın genel veya alt başlıklarını oluşturabilecek nitelikte kavramlarının bulunduğu söylenebilir.
Günümüzde öğrenme ve öğretmede yaşanan problemlerin başında, neyin nasıl öğretileceği ve hangi kavramın hangi disiplin altında nasıl ele alınacağı gelmektedir. Öğretenler ve öğrenenler açısından kafa karıştıran bu durum, eğitim-öğretimde kavram kargaşalarının yaşanmasına ve çalışma alanlarının birbirine geçmesine sebep olmaktadır. Bu nedenle her alanla ilgili kavramların farklı bölümlerde yer aldığı bu eser; kendi içerisinde birbiriyle ilgili ve farklı alanları bir arada tutacak bir tasnifle tertip edilmiştir. Dil ve edebiyat eğitiminin bilimsel alanını da belirleyen kavram ve terimleri farklı başlıklarda örneklerle ele alan/işleyen bu eser bu yönüyle alanda ilk olma özelliği taşımaktadır.
Dil ve edebiyatın temel kavramlarının öğretilmesi, Türkçe ve Türk dili ve edebiyatı öğretimi açısından oldukça önemlidir. Çünkü ilgili eğitim-öğretim alanında yaşanan kavram kargaşaları ve kavram yanılgıları öğrenmeyi olumsuz etkilemektedir. Bu bağlamda elinizdeki bu kitap, alanında önemli bir boşluğu doldurarak gerek Türkçe ve edebiyat öğretimi alanında gerekse genel kültür olarak kendilerini yetiştirmek ve geliştirmek isteyen okurun müracaat edeceği bir başvuru eseri niteliği taşımaktadır.
Dil ve edebiyatla ilgili temel kavramların yer aldığı bu eserde her bölüm alanında uzman öğretim elemanları tarafından titizlikle kaleme alınmıştır. Yenilenen Türkçe lisans programında ilk defa yer verilen “Dil Eğitiminin Temel Kavramları” dersinin içeriği de dikkate alınarak hazırlanan bu eserde her bölüm kendi içerisinde alfabetik olarak tertip edilmiştir. Her bölüm; ele alınan disiplinle ile ilgili çerçeveyi çizen, bölümün önemine vurgu yapan bir girişle başlatılmıştır. Kısa tutulan giriş bölümünden hemen sonra ilgili disipline ilişkin belirlenen temel kavramlar alfabetik düzende açıklanmış ve örneklendirilmiştir. Bu nedenle kitabın her bölümü kendi içinde bağımsız olarak da okunabilecek biçimde düzenlenmiştir.Eserde on sekiz bölüm yer almıştır. İlk bölümde “Dil ve Edebiyat Eğitiminde
Temel Disiplinler”, ikinci bölümde “Dilbilim”, üçüncü bölümde “Ses ve Yapı
Bilgisi”, dördüncü bölümde “Cümle ve Metin Bilgisi”, beşinci bölümde “Dinleme
Eğitimi”, altıncı bölümde “Konuşma Eğitimi”, yedinci bölümde “Okuma Eğitimi”,
sekizinci bölümde “Yazma Eğitimi”, dokuzuncu bölümde “Osmanlı Türkçesi Eğitimi”,
onuncu bölümde “Yabancı Dil Olarak Türkçe Eğitimi”, on birinci bölümde
“Çocuk Edebiyatı Eğitimi”, on ikinci bölümde “Model, Strateji, Yöntem ve Teknik
Eğitimi”, on üçüncü bölümde “Bilimsel Araştırma Yöntemleri Eğitimi”, on dördüncü
bölümde “Türk Halk Edebiyatı Eğitimi”, on beşinci bölümde “Klasik Türk
Edebiyatı Eğitimi”, on altınca bölümde “Söz Sanatları Eğitimi”, on yedinci bölümde
“Yeni Türk Edebiyatı Eğitimi”nin temel kavramları işlenmiştir. Eserin son bölümünde
ise, dil eğitimiyle dolaylı ilişkisi olan alanlardan dil eğitimine aktarılan
kavramlara yer verilmiştir.
Eserin başta Türkçe Eğitimi Bölümü olmak üzere; Türk Dili ve Edebiyatı
Eğitimi, Türk Dili ve Edebiyatı, Dilbilimi, Yabancı Dil Olarak Türkçe Eğitimi ve
Sınıf Öğretmenliği bölümlerinde öğrenim gören lisans ve lisansüstü öğrencilerine,
öğretmenlere ve ilgili alanlarda araştırma yapan değerli akademisyenlere yararlı
olacağı kanaatindeyiz.
Dil ve Edebiyat Eğitiminin Temel Kavramları eserinin eksikliklerinin olduğu
muhakkaktır. İlk baskısı yapılacak eserin fark edilen eksikliklerinin şahsımıza ve
bölüm yazarlarına iletilmesinden mutluluk duyarız.
Eserin hazırlanmasında önemli emekleri geçen bütün yazarlara, eseri özenle
baskıya hazırlayan Pegem Akademi Yayınevi çalışanlarına içtenlikle teşekkür
ederiz.