Akademik Veri Yönetim Sistemi
Cankaya University Journal of Humanities and Social Sciences, cilt.15, sa.1, ss.175-183, 2021 (Hakemli Dergi)
Edebi metinlerin yaratılması ve algılanması ile ilişkili temel mekanizmaları anlama ve
yorumlama arzusu ve bu mekanizmaların insan bilişi üzerindeki etkisi Aristoteles’in
Poetika’sına kadar uzanır. Bununla birlikte, edebiyatı anlamaya yönelik çok çeşitli
yaklaşımların ortaya çıktığı geçen yüzyılda; feminizm, sömürgecilik sonrası, queer
teorisi ve okur tepkisi kuramı gibi çok sayıda teorinin yanı sıra biçimcilik, yeni
eleştiri, biçimbilim, bilişsel şiirbilim, gibi bazı pratik analiz ve yorumlama yolları, bu
sürecin karşıt temsilcileri olarak belirmişlerdir. Biçimbilim ve geliştirilmiş formu olan
bilişsel şiirbilim, edebiyatın oluşum ve algılanma süreçlerini kavramada önemli
ölçüde etkili olmuştur. Biçimbilim ve bilişsel şiirbilim genel olarak edebi teoriler
başlığı altında ele alınmış olsalar da, işleme biçimlerindeki farklılığın bu varsayımları
geçersiz kıldığı görülmüştür. Çünkü teoriden farklı olarak, deneysel kanıt, biçimbilim
ve bilişsel şiirbilimin merkezinde yer alır. Bu makale, biçimbilim ve bilişsel şiirbilime
genel bir bakış açısı sunmayı ve edebi teoriden hangi açılardan ayrıştıklarını
göstermeyi amaçlamaktadır.