MALATYA YÖRESİNDE YETİŞTİRİLEN STANDART VE YEREL BAZI ÜZÜM ÇEŞİTLERİNİN FENOLOJİK ÖZELLİKLERİ VE SICAKLIK TOPLAMI İSTEKLERİNİN BELİRLENMESİ


Küsmüş S., Doğan A., Uyak C.

IV-INTERNATIONAL CONFERENCE OF FOOD, AGRICULTURE, AND VETERINARY SCIENCES, Van, Türkiye, 27 - 28 Mayıs 2022, ss.227

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Van
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.227
  • Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu çalışma, Malatya yöresinde yetiştirilen Kureyş, Köhnü, Amasya, Şilfoni, Mazırım, Kızılatım,

Hasandede, Kabarcık, Tahannebi, Cardinal, Barış, Banazı Karası, Öküzgözü, Kalecik Karası, Trakya

İlkeren, İtalya ve Tekirdağ Çekirdeksiz standart ve yerel üzüm çeşitlerinin fenolojik özelliklerini ve

Etkili Sıcaklık Toplamı İsteklerini (EST) belirlemek amacıyla 2014 ve 2015 yıllarında

gerçekleştirilmiştir. Üzüm çeşitlerinin iki yıl süreyle tomurcuk patlaması, tomurcuk sürmesi, tam

çiçeklenme, tane tutumu, ben düşme ve hasat tarihleri ile uyanma-tam çiçeklenme, tam çiçeklenme-ben

düşme, ben düşme-hasat ve uyanma-hasat dönemleri arasındaki Etkili Sıcaklık Toplamı İstekleri (EST)

belirlenmiştir. Üzüm çeşitlerinde tomurcuk patlamasının 26 Mart-20 Nisan, tomurcuk sürmesinin 10

Nisan-10 Mayıs, tam çiçeklenmenin 8 Mayıs-30 Mayıs, tane tutumunun 18 Mayıs-14 Haziran, ben

düşmenin 20 Temmuz-10 Ağustos ve hasat tarihlerinin 18 Ağustos-15 Eylül tarihleri arasında olduğu

tespit edilmiştir. Üzüm çeşitlerinde tam çiçeklenmeden hasada kadar geçen gün sayısının 81 gün (İtalya)

ile 117 gün (Köhnü), tomurcukların patlamasından hasada kadar geçen gün sayısının ise 125 gün (Şilfoni

ve İtalya) ile 161 gün (Köhnü) arasında olduğu saptanmıştır. Üzüm çeşitlerinin fenolojik dönemlere

göre, Etkili Sıcaklık Toplamı İsteklerinin (EST) uyanma-tam çiçeklenme arasında 121 gün-derece

(Trakya İlkeren) ile 384 gün-derece (Öküzgözü), tam çiçeklenme-ben düşme arasında 815 gün-derece

(Kabarcık) ile 1188 gün-derece (Öküzgözü), ben düşme-hasat arasında 441 gün-derece (Şilfoni,

Tekirdağ Çekirdeksiz ve İtalya) ile 894 gün-derece (Köhnü), uyanma-hasat arasında ise 1564 gün-derece

(Trakya İlkeren) ile 2256 gün-derece (Öküzgözü) arasında değiştiği belirlenmiştir. Malatya yöresinin

üzüm çeşitlerine göre uyanmadan hasat tarihine kadar iklimin 2014 yılı iklim verilerine göre karşıladığı

EST toplamı (uyanma-hasat) 2368 gün-derece, 2015 yılı iklim verilerine göre 1940 gün-derece olarak

belirlenmiştir. Malatya yöresi uzun yıllar (1991-2020) iklim verilerine göre EST değeri (1 Nisan-31

Ekim) 2222 gün-derece olarak hesaplanmıştır. Bulunan uzun yıllar EST değer aralığı yörenin “Sıcak-

Ilıman:1951-2250 gün-derece” yapıda olduğunu göstermektedir. Üzüm çeşitlerinin Etkili Sıcaklık

Toplamı İsteklerinin (EST) çeşit, yıl ve fenolojik safhalara göre değişiklik gösterdiği tespit edilmiştir.