IV. INTERNATIONAL SIIRT CONFERENCE ON SCIENTIFIC RESEARCH, Siirt, Türkiye, 17 - 18 Kasım 2023, ss.1289-1297
Fabaceae familyasının bir üyesi olan Astragalus cinsi, Türkiye’de 445 tür ile temsil
edilmektedir. Çalışma konusunu oluşturan Astragalus ponticus PALL. türü ise Dünyada Güney
Rusya, Kırım ve Türkiye’de yayılış göstermektedir. Anadolu’da Bolu, Kastamonu,
Afyonkarahisar, Burdur, Çorum, Erzurum, Gümüşhane, Isparta, Kütahya, Sivas, Tokat ve Van
illerinde türe ait kayıtlar bildirilmiştir. Gevengillerden olan Astragalus ponticus türü “Zümra
Geveni” veya “Laz Geveni” olarak adlandırılmaktadır. Bitki çok yıllık bir bitki türü olup, 100
cm boya ulaşabilmektedir. Gövde çiçekli saplar şeklinde dik yükseliş göstermektedir.
Anadoluda alternatif tıpta damar sertliği ve tıkanmasını önleyici, idrar söktürücü, kan şekerini
düzenleyici, hazımsızlık ve şişkinlik giderici, iştah açıcı olarak kullanılan bir tıbbi bitkidir. Bu
çalışmada Astragalus ponticus PALL. türünün toplam kül ve kuru madde oranı, bazı makro ve
mikro besin elementi içerikleri ile ağır metal içerikleri belirlenmiştir. Çalışma sonucunda
toplam kül miktarı %8.17, toplam kuru madde %14.72 olarak tespit edilmiştir. Makro besin
elementlerinden kalsiyum içeriği 8.79 g/kg, potasyum içeriği 21.58 g/kg, magnezyum içeriği
1.81 g/kg ve sodyum içeriği 26.54 g/kg olarak belirlenmiştir. Mikro besin elementlerinden
demir 190.05 mg/kg, bakır 3.41 mg/kg, mangan 56.33 mg/kg, çinko 16.72 mg/kg olarak tespit
edilmiştir. Ağır metal içeriklerine bakıldığında kadmiyum, kobalt, molibden, nikel ve selenyum
ağır metalleri tespit edilemezken, arsenik 0.047 mg/kg ve kurşun 0.312 mg/kg olarak tespit
edilmiştir. Yapılan çalışma neticesinde türün besin elementi açısından zengin içeriğe sahip
olduğu belirlenmiştir.