Çocuk Edebiyatında Korku Türünün Pedagojik İşlevi (Bir Derleme Çalışması)


ŞEN E.

Kalem Uluslararası Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi, cilt.15, sa.1/28, ss.367-392, 2025 (Hakemli Dergi) identifier

Özet

Derleme makalesi olarak yapılandırılan bu araştırmada çocukta korku duygusunun gelişimi, yaş düzeylerine göre sergilediği eğilim, korku edebiyatının çocuk edebiya-tındaki değeri ve tarihsel gelişimi, pedagojik işlevleri ve bu türün çocuklar açısından taşıması gereken nitelikler alanyazındaki bilgiler çerçevesinde tartışılmıştır. Korku türüne dönük olarak bazı araştırmacılar olumlu bir tutum içindeyken bazıları ise bu türün pedagojik açıdan riskli olduğunu öne sürmektedir. Korku türünün çocuğa uygun olmadığını düşünen araştırmalar bu türün çocuğu duyarsızlaştıracağını, şiddete yön-lendireceğini, pedagojik açıdan bir değer taşımadığını, basmakalıp bir kurgu olduğunu düşünmektedir. Olumlu bir yaklaşım içinde olanlar ise estetik ve pedagojik bir niteliğe sahip korku türündeki yapıtların çocuklara önerilebileceğini, hatta okuma kültürü edindirme sürecine katkı sağlayabileceğini, belli başlı ölçütleri karşıladığı zaman çocukta duygusal ve ruhsal kırılmaları da önleyebileceğini ifade etmektedir. Böylece bu tür yapıtlar korkuyu dayatan bir telkin aracı değil de bir pedagojik ve farkındalık kazandıran bir araca dönüşebilir. Bunun temel koşulu ise çocuk edebiyatındaki korku türü yapıtların hedef kitlenin ilgi, gereksinim ve gelişimsel özelliklerine uygun biçimde hazırlanmasıdır. Çocuklar için korku türündeki yapıtlar seçerken içerikte cinsellik, sansürlenmemiş şiddet, cinayet, uyuşturucu gibi çocuğun anlamlandıra-mayacağı ya da özdeşim sürecinde yanlış yorumlayacağı durum ve olayların olma-masına dikkat edilmelidir. Korku duygusu da eylem ve davranışların bir sonucu olmak yerine düşünsel bir aksiyona dayanmalıdır. Son olarak alanyazında bu türe dönük yeterli çalışmaların yapılmadığı söylenebilir. Bu nedenle çeşitli araştırmalarla bu türün çocuk açısından taşıdığı olası riskleri ya da yararları ortaya koymak, böylece bilimsel bulgulara ulaşmak gerekmektedir.
The research, which takes the form of a review article, examines how children develop their fear, how that feeling tends to change with age, the importance and historical evolution of horror literature in children’s literature, its pedagogical functions, and the qualities that children should associate with this genre. While some scholars see the horror genre favorably, others argue that it poses a risk to students’ education. Scholars who believe that children should not be exposed to the horror genre contend that it is stereotyped fiction, will desensitize children, and will expose them to violence. Positive thinkers assert that if certain conditions are present, horror literature with an artistic and educational value can be recommended to children and even help them develop a reading culture. Thus, rather than being an instrument of fear-instillation indoctrination, these works might become instructive and aware-ness-raising tools. The fundamental requirement for this is that chil-dren’s horror literature be written with the interests, needs, and devel-opmental stages of the audience. It is important to say, when selecting horror literature for children, as it may contain themes and circumstances that are difficult for children to comprehend or may be misinterpreted by them as they grow up, such as drugs, sexuality, graphic violence, and murder. Lastly, it might be stated that there aren’t sufficient studies of this genre. In order to acquire scientific conclusions, it is vital to disclose through a variety of investigations the potential advantages or disad-vantages of this genre for the children.