Akademik Veri Yönetim Sistemi
5. Uluslararası GAP Sosyal Bilimler Kongresi, Gaziantep, Türkiye, 3 - 05 Nisan 2020, ss.34-35
Abdulğanî el-Makdisî, 541/1147-600/1203 yılları arasında yaşamış olan önemli simalardan
birisidir. el-Cemmâilî, el-Makdisî, el-Hanbelî, ed-Dımaşkî ve es-Salihî gibi çeşitli nisbelerle
anılan Abdulğanî, Hicri VI. (XII.) asırda Filistin’den Dımaşk’a göç eden Benî Kudâme
ailesinin yetiştirdiği önemli bir muhaddis âlimdir. Rıhle geleneğine büyük önem vererek
İslâm coğrafyasının pek çok bölgesine ilmi seyahatte bulunan ve bu münasebetle döneminin
önde gelen muhaddislerinden hadis öğrenerek hadis hafızı olan Abdulğanî el-Makdisî, elde
ettiği ilmi birikimi sayesinde Hadis ilimlerine büyük bir katkıda bulunmuş ve pek çok eser
telif etmiştir. Bu eserlerinden en meşhuru ise Kütüb-i Sitte ricaline ilişkin olup el-Kemâl fî
Esmâi’r-Rical adını taşımaktadır. el-Kemâl, Kütüb-i Sitte ricalinin hal tercemelerinin hemen
hepsini ihtiva eden ilk çalışmadır ve daha sonra yapılan çalışmalara asıl kaynak teşkil
etmektedir. Esasında Kütüb-i Sitte ricaline dair kaynaklar, hadis ricalinin ana kaynakları
olarak kabul edilmiş ve ricali tanımada en fazla bu eserlere müracaat edilmiştir. Bundan
dolayı Abdulğanî’den sonra Mizzî (ö.742/1341), Zehebî (ö.748/1347) ve İbn Hacer
(ö.852/1449) gibi bazı âlimler bu eser üzerinde zeyl, tehzib, ihtisar ve tashih türünden birçok
çalışma kaleme almışlardır. Bu eserin önemli bir diğer hususu, Kütüb-i Sitte kavramının
kullanımına yöneliktir. Nitekim müellif, eserinde mezkûr kavramı kullanarak
sistemleştirmiştir. Bu tebliğde Abdulğanî’nin ilmi şahsiyeti yanında el-Kemâl fî Esmâi’r-Rical
adlı eserinin tanıtım ve tahlili yapılacaktır.