Yerellik Kavramını Tartışmak: İçerik, Sorunlar ve Öneri


Creative Commons License

Karslı Ö.

FELSEFE DÜNYASI, cilt.77, sa.Ek, ss.74-102, 2023 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 77 Sayı: Ek
  • Basım Tarihi: 2023
  • Doi Numarası: 10.58634/felsefedunyasi.1252836
  • Dergi Adı: FELSEFE DÜNYASI
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Philosopher's Index, TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.74-102
  • Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu makalenin amacı yerellik kavramının anlamını ve içeriğini tartışmaktır. Yerellik, ulus- laşmanın getirdiği bir refleks ve ulusal bilincin bütünleyici ruhu olarak arayış halinde sıklıkla anılmasına karşın, felsefe açısından değerlendirilmekten uzak kalmıştır. Bu sebep- ten ötürü yerellik kavramı, benzeri kavramlarla aynılaştırılarak ideolojik bir içeriğe bü- ründürülmekte, anlamı giderek belirsizleşmektedir. Söz konusu sorunun üstesinden gel- mek, yerelliğin neliğini ortaya çıkarabilmek için, yerelliğe felsefi bir bilinçle yaklaşılarak, kavramın içeriğinin, kavram haritasının ve ilkelerinin belirginleştirilmesi gerekmektedir. Bu amaçla çalışmamızda ilkin yerellik arayışının modernleşmeyle birlikte sömürgecilik ve Batılılaşma karşısında ulusçuluk, postmodernizm ve çoklu modernite görüşleri içeri- sinde nasıl tesis edilmeye çalışıldığı ve yetersizlikleri panoramik olarak sunulmuş, ardın- dan kavramın ne olmadığı üzerinde durulmuştur. Yerlicilik ve yerlilikten ayrı olarak ele alınması gerektiğine işaret edilen yerelliğin, insan, mekân ve tarihle ilişkisi irdelenerek, yerelleşmeye dikkat çekilmiştir. Araştırma sonucunda yerelliğin üç temel ilkesi olduğu tespit edilmiştir: Yerellik bir insan-mekân sorunudur; salt bir yerellik bulunmamaktadır ve yerellik görecelidir; saf bir yerellik yerine yerellik, sentez ve yerelleşme süreci olarak anlaşılmalıdır. Söz konusu ilkelerden hareketle ve yerellik kavramının içeriğinin sorunla- rına karşı, yerellik yerine kültürel(lik) kavramının kullanılması önerilmiştir.