Tarım Alanlarının İklim Değişikliği Altında Geleceğe Yönelik Planlanması: Van İli Kuru Tarım Alanları Örneği


Şatır O., Berberoğlu S.

VIII. Uzaktan Algılama ve Coğrafi Bilgi Sistemleri Sempozyumu, Ankara, Türkiye, 16 - 19 Kasım 2022, ss.1-8

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.1-8
  • Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Günümüzde iklim krizinin en önemli etkilerinden birisinin gıdaya erişim sorunları ve rekolte kayıpları olacağı belirlenmiştir. Bu çalışmanın amacı, tarımsal üretim için kullanılabilecek alanların, Van İli örneğinde buğday bitkisi indikatör olarak kullanılarak Shared Socio economical Pathways (SSPs 245) iklim senaryosu temelinde 50 yıl sonrasının modellenmesidir. Bu kapsamda model, öncelikle günümüz koşullarında 228 buğday parseli temel alınarak, çok ölçütlü mekansal karar destek (ÇMKD) sistemleri kullanılarak belirlenmiştir. Sıcaklık (max.min. ortalama), yağış, solar radyasyon, yükseklik, eğim, güneşlenme, toprak derinliği ve erişilebilirlik faktörleri, buğday yetiştirilen parsellerle ilişkilendirilmiş ve kuru tarım için uygun alanlar Relative Operational Characteristics (ROC) katsayısına göre 0.87 oranında doğrulukla tespit edilmiştir. Çalışmanın ikinci aşamasında, kullanılma hazır olarak temin edilen geleceğe yönelik iklim verileriyle 2070’li yıllardaki buğday uygunluğu belirlenmiştir. Günümüz ve geleceğe yönelik yapılan analizler sonucunda, gelecekte artan sıcaklıklarla birlikte vejetasyon döneminin uzaması ve yağışlarda çok büyük bir değişkenlik olmaması nedenlerinden dolayı, Van Bölgesi’ndeki kuru tarıma uygun alanların %10 oranında artış göstereceği ve bu artışın daha çok Van’nın doğusunda yer alan Saray ve Özalp ilçeleri kırsallarında olacağı belirlenmiştir. Bu çalışma özellikle günümüzde uygunluğu tartışılan ancak gelecekte iklimdeki değişiklikler nedeniyle olumlu yönde etkilenebilecek alanların şimdiden korunmaya başlanması noktasında önlemler alınması açısından önemli katkılar sağlamaktadır.