Akademik Veri Yönetim Sistemi
JIA JOURNAL (IJIIA) Uluslararası Disiplinlerarası ve Kültürlerarası Sanat Dergisi, cilt.10, sa.20, ss.33-50, 2025 (Hakemli Dergi)
Müziğin çeşitli alanlarda teknolojiyle buluşmasından biri olan istatistiksel analiz yöntemi teknolojinin
sağladığı imkanlar doğrultusunda mümkün olabilmektedir. Bilgisayar programları sayesinde müziğin
çözümlenerek tüm yönleriyle ele alınması alana önemli katkılar sunabilmektedir. Veri tabanlarında
sıralama, sınıflama ve ezgisel benzerlik bulma gibi işlemler yoğun matematiksel hesaplamalara
dayanmaktadır.
Araştırmada nicel yöntem benimsenmiş ve istatistiksel analiz yöntemleri kullanılmıştır. Bu
çalışmada Türk müziğinde yaygın olarak kullanılan, birleşik makam özelliğinde olan kürdîlihicazkâr
makamının istatistiksel özellikleri ele alınmış ve geleneksel makam tariflerinden yola çıkılarak veriler
kıyaslanmış ve bir karşılaştırma yapılmıştır. Mus2 nota yazım programında yazılmış olan 124 eser
içinden rastgele bir şekilde 70 eser seçilerek çalışmanın örneklemi oluşturmuştur. Kürdîlihicazkâr
makamında 70 eserden oluşan bir arşiv meydana getirilerek arşivin verileri bilgisayar ortamına
aktarılıp bir veri tabanı oluşturulmuş ve çeşitli sorgulamalar yapıldıktan sonra istatistiksel analizi
yapılmıştır. Makam arşivini oluşturmak için “Mus2” nota yazım programı kullanılarak eserlerin data
verileri Symbtr formatına dönüştürülerek “Musicale” adlı programda kullanılmıştır.
Musicale, arşiv verilerinden hareketle hem analiz yapabilen hem de “Markov” zincirlerini
kullanarak random bir şekilde algoritmik bir işleyişle algoritmik beste üretebilme özelliğinde olan
bir programdır. İstatistiksel analiz ile algoritmik beste yönteminin makam incelemelerinde nazari
çalışmalara destek olabilmesi ve çalgı eğitimi için kullanılabilmesi bakımından alana farklı bir bakış
açısı kazandırabileceği ve katkı sunabileceği düşünülmektedir.
Üretilen algoritmik etüdlerin ud sazı eğitiminde kullanılabilmesi adına gerekli teknik pozisyon ve
süslemeler nota üzerinde gösterilmiştir. Bu etüdler, ud sazı için eğitim etütlerine dönüştürülmüştür.
Çalgı eğitimi için pratik bir şekilde bilgisayar destekli programlar ile oluşturulan algoritmik
bestelerin eğitim etüdüne dönüştürülmesi fikrine ilgi duyan adayların çalışmalarına olumlu katkılarak
sağlayabileceği öngörülmektedir.