14TH INTERNATIONAL ZEUGMA SCIENTIFIC RESEARCH CONGRESS, Gaziantep, Türkiye, 9 - 10 Eylül 2025, cilt.1, sa.1, ss.624-628, (Tam Metin Bildiri)
ÖZET Afet anında ve sonrasında insanların güvenli bir alanda bir araya gelmesi ve afet sonrası geçici barınma imkanı sağlaması açısından büyük önem taşıyan toplanma alanları, acil yardım ve koordinasyon için merkez görevi görür. Toplanma alanları aynı zamanda riskli bölgelerden (elektrik/gaz hatları vb) uzak ve güvenli alanlar olduğu için ikincil afet (yangın vb) sonucu oluşabilecek riskleri azaltarak can güvenliğini arttırır. Deprem, yangın, sel gibi afetler yaşama potansiyeli olan yerleşim yerlerinde toplanma alanlarının önceden belirlenmesi afet anında oluşabileşek kargaşayı azaltmakta ve afet yönetim planlarının uygulanmasını kolaylaştırmaktadır. Uygun toplanma alanlarının önceden belirlenmesinde, Uzaktan algılama(UA) ile elde edilen hava fotoğrafları ve uydu görüntüleri verileri kullanılarak parklar, boş araziler, riskli bölgeler analiz edilebilirken, yükseklik ve eğim gibi kriterlere hızlı bir şekilde ulaşılabilmektedir. Öte yandan Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) ile toplanma alanlarının seçiminde güvenlik, büyüklük, altyapıya yakınlık, erişilebilirlik, sağlık merkezlerine uzaklık ve tehlike bölgelerinden uzaklık gibi kriterler ağırlıklandırılarak en uygun alanlar analiz edilebilmektedir. Bu makalade, toplanma alanlarının belirlenmesinde sıklıkla kullanılmakta olan UA ve CBS tekniklerinin rolü ve önemi araştırılmıştır. Yapılan araştırma sonucunda, alanların güncel durumlarını ve risk faktörlerini hızlı ve geniş ölçekte belirlemek için Uzaktan algılama, bu verileri işleyerek kriterlere göre analiz edip uygun alan belirlenmesinde ise coğrafi bilgi sistemi tekniklerinin sıklıkla kullanıldığı görülmüştür. UA ve CBS entegrasyonunun ise afet öncesi planlama, afet anında karar desteği ve afet sonrasında iyileştirme süreçlerinde bilimsel ve dinamik bir sistem sunduğu görülmektedir. Anahtar Kelimeler: Coğrafi Bilgi Sistemleri, Toplanma Alanları, Uzaktan Algılama.