Klasik Arap Edebiyatında Şiir Sirkati Hakkındaki Karşıt Görüşlerin Bir Mukayesesi


Creative Commons License

Akbaş R.

Şarkiyat İlmi Araştırmalar Dergisi, cilt.11, ss.649-668, 2019 (Hakemli Dergi)

Özet

Şiir ve hitabet alanında kadim bir geçmişe sahip olan Arap toplumunda şair olarak tanınan bireylerin başkasına ait olan şiirleri kısmi bir değişikliğe giderek kendilerine atfettiklerini ispatlamak amacıyla gerek edebiyatçı gerekse eleştirmenlerce birçok eser kaleme alınmıştır. Buna mukabil bazı edebî eleştirmenlerin bu konu hakkında ihtiyatlı davranmayı tercih ettikleri ve şiir sirkati konusunda ortaya atılan iddialara bazen açık bazen de üstü örtülü bir şekilde cevap vermeye çalıştıkları görülmektedir. Bu yaklaşımlar perspektifinde “es-serikâtü’ş-şi‘riyye”(şiir sirkati) kavramının kapsam alanı hicri üçüncü yüzyılın ortalarından itibaren sistematik bir şekilde incelenmeye tabi tutulmuştur.

Bu makalede de, şiir sirkatinin mahiyeti göz önünde bulundurularak bazı edip, eleştirmen ve belâgatçılar tarafından öne sürülen farklı isimlendirmelerin yanı sıra bu konu hakkındaki karşıt görüş ve abartılı açıklamalar ele alınarak ilgili alanda araştırma yapmak isteyenlere bir mukayese imkânı sağlanmaya çalışılmıştır. Ayrıca makalede, nitel araştırma yöntemi perspektifinde ulaşılabilecek ilgili kaynaklar gözden geçirilmiş ve konunun sadece klasik dönemle sınırlı tutulmasına da özen gösterilmiştir.