Diyabetes mellitus, dünya çapında hızla artan insülin eksikliği ya da insülin direnci sebebiyle oluşan karbonhidrat, lipid ve protein metabolizması bozukluğu ile belirgin yüksek mortalite ve morbiditeye sahip endokrin ve metabolik bir hastalıktır. Birçok organ ve doku üzerinde uzun dönemde olumsuz etkiler oluşturmaktadır. Hipokampustaki nöronal sistem üzerinde de etkileri olduğu çalışmalarda gösterilmiştir. Bizde çalışmamızda Diyabetes mellitus oluşturulan ve normal sıçanlarda, gebelik döneminin her trimesterinde hipokampustaki piramidal nöron sayısında meydana gelen değişimin stereolojik yöntemlerle incelenmesi amaçlandı. Bunun için sıçanlar rastgele olmak üzere iki gruba ayrıldı. Kontrol grubu (n:18), Diyabetes Mellitus grubu; Streptozotosin (STZ) ile deneysel diyabet oluşturulan (n:18). Diyabetes mellitus grubuna tek doz fresh olarak hazırlanan 45mg/kg Streptozotosin intraperitoneal (i.p) olarak uygulandı. Kontrol grubuna herhangi bir işlem uygulanmadı. Uygulamadan 3 gün sonra her iki gruptaki sıçanlar tartıldı ve kuyruktan açlık kan şekeri değerleri ölçüldü, her iki parametre kaydedildi. Diyabet grubunda açlık kan şekeri değeri 200mg/dl üzerinde olanlar diyabet olarak kabul edildi. Vaginal smear ve vaginal plak izlemi yapılarak gebelik tesbiti yapıldı. Gebelik trimester dönemleri olan 7, 14 ve 21. günlerde anestezi altında sıçanlardan beyin dokuları çıkarılarak rutin ışık mikroskopik histolojik takip yapıldı. Bütün gruplardaki hayvanlar için sayısal yoğunluk hesaplaması amacıyla fiziksel disektör kesitleri 5 μm kalınlığında her altıncı kesit olmak üzere toplam beş kesit alındı. Nöron sayımı için tüm kesitler Hematoksilen & Eozin ile boyandı. Işık mikroskopunda incelenerek, fotoğraflandı. Stereolojik incelemede tarafsız sayım çerçevesi ile hücre sayımı yapıldı. İstatistiksel analizde Mann-Whitney U testi kullanıldı. Stereolojik hesaplamalar sonucunda diyabet ve kontrol grupları arasındaki hipokampal nöron sayısında istatistiksel açıdan anlamlı fark bulundu (p<0.05). Ancak trimesterler arasında gruplarda herhangi bir istatistiksel fark bulunmadığı gözlendi.

Anahtar Kelimeler: Diyabet, gebelik, hipokampus, stereoloji, streptozotosin