SONLU FARKLAR METODU KULLANILARAK DOĞRUSAL OLMAYAN BIR BOYUTLU YÜZEY TEPKI ANALIZI PROGRAM GELISTIRILMESI

Korkut F.

BINGOL 1st INTERNATIONAL CONFERENCE ON APPLIED SCIENCES, Bingöl, Turkey, 27 - 29 November 2023, vol.1, pp.35

  • Publication Type: Conference Paper / Summary Text
  • Volume: 1
  • City: Bingöl
  • Country: Turkey
  • Page Numbers: pp.35
  • Van Yüzüncü Yıl University Affiliated: Yes

Abstract

Yüzey tepki analizi dört bölümden olusur. İlk bölüm, kaynak ve yol özelliklerini dikkate alan

yer hareketidir. İkinci bölüm, saha profilinde karsılasılan zeminin topografik özellikleri, zemin

tabakalasması, doğrusal olmayan inelastik özelliği dikkate alınarak jeomorfolojik ve geoteknik

kosullara dayalı saha karakterizasyonudur. Üçüncüsü zemin modeli ve sonuncusu ise saha tepki

analizi yöntemidir. Yerel zemin kosullarının yer hareketi üzerindeki etkisi yapı dinamiği ve

deprem mühendisliğinin ilk günlerinden beri gözlemlenmektedir. Literatürde 1800'lü yıllardan

itibaren yerel jeolojinin yer hareketleri üzerindeki etkilerini gösteren gözlemler mevcuttur.

Zemin büyütmesi, sismologlar tarafından sismik dalga yayılımına iliskin daha büyük problemin

bir parçası olarak incelenmistir. Sismologlar zemini doğrusal malzeme olarak ele almıslar ve

saha kosullarının değerlendirilmesinde zeminin doğrusal olmama durumunu nadiren dikkate

almıslardır. Saha tepki analizlerinde kullanılmak üzere doğrusal olmayan histeretik malzeme

tepkisi birkaç farklı yolla birlestirilmistir. Dinamik yüzey tepki analizinde kullanılan genel

olarak doğrusal olmayan üç sınıfa ayrılabilir (Mekanik model, plastik model ve ampirik model).

Bu çalısmada ampirik modeli kullanılmıstır. Bu tip model, tekrarlı yüklemeye maruz kalan

zeminin doğrusal olmayan davranısını tanımlayan basit bir ampirik fonksiyon kullanır.

Gerilme-gerinim uzayındaki yükleme ve bosaltma yollarını tanımlayan bu ampirik kurallardan

ilki Masing Kuralları’dır. Bu çalısmada akma yüzeyi olarak hiperbolik gerilim-gerinim

omurgası kullanılmıstır. Seçilen örnek zemin katmanı kaya zemine oturan 20 metrelik alüvyal

zemin katmanı olarak seçilmistir. Problemin sayısal çözümü iki bölümden olusmaktadır.

Öncelikle hareket denklemi sonlu farklar yöntemi kullanılarak uzayda ayrıklastırılmıstır. Bu

adımın sonunda ortaya çıkan denklemler, zaman içinde ikinci dereceden adi diferansiyel

denklemler sistemine indirgendikten sonra bu denklem sistemi doğrudan entegrasyon

kullanılarak çözülmüstür. Sonuçlar aynı problemi çözen baska çözüm ile karsılastırılmıs ve

sonucun yakın çıktığı gözlemlenmistir.