Kilis Keçilerinde Aşım Mevsimi İçerisinde Erkek Etkisinin Bazı Reprodüktif Verilere Etkisi


Creative Commons License

Özmen M. F., Şireli H. D., Çınar E. M., Turan M., Alkan İ.

ISPEC Tarım Bilimleri Dergisi, cilt.7, sa.4, ss.809-813, 2023 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 7 Sayı: 4
  • Basım Tarihi: 2023
  • Doi Numarası: 10.5281/zenodo.10224333
  • Dergi Adı: ISPEC Tarım Bilimleri Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Index Copernicus, Root Indexing
  • Sayfa Sayıları: ss.809-813
  • Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Keçi yetiştiriciliği özellikle dağlık bölgelerde yaşayan halkımızın hem geçimi hem de beslenmesi açısından oldukça önemli bir yetiştiriciliktir. Diğer hayvan türlerine göre yetiştiricilik maliyetinin düşük olması, veteriner hekim giderinin az olması gibi avantajlara sahip olan keçi yetiştiriciliğinin en önemli dezavantajları mevsime bağlı kızgınlık görülmesi ve sürülerde çiftleşmelerin uzun bir döneme yayılmasıdır. Son yıllarda çeşitli medikal yöntemler ile yılın tüm mevsimlerinde başarılı bir şekilde östrus senkronizasyonu ve mevsim dışı kızgınlık uyarımı gerçekleştirilebilmektedir. Ancak artan maliyetler ve iş gücü gereksinimi bu yöntemlerin yaygın kullanımına engel olmaktadır. Maliyeti olmayan ve iş gücü gereksinimi oldukça az olan medikal olmayan yöntemlerin başında erkek etkisi gelmektedir. Sunulan çalışmada 24 adet kilis keçisi 2 gruba ayrılmış ve 1. gruba (n:14) hiç bir uygulama yapılmazken 2. grubun (n: 10) tekeleri aşım mevsiminden 3 ay öncesinden sürünün dışında tutulmuş aşım mevsiminde sürüye katılarak erkek etkisi oluşturulmuştur. Erkek etkisi ile çiftleşme dönemi 46 gün kısalmış anaç keçi başına elde edilen oğlak sayısı % 56 (p> 0.05) artmıştır. Çalışmamızdan sonuç olarak kilis keçilerinde aşım mervsimi içinde erkek etkisinin kızgınlığın toplulaştırılmasında faydalı olduğu, oğlak sayısının artırılmasında da istatistiksel olarak olmasa bile ekonomik olarak faydalı bir yöntem olduğu kanaatine varılmıştır.
Goat breeding is very important for both the livelihood and nutrition of our people, especially those living in mountainous regions. Goat breeding has advantages such as low breeding costs and low veterinary expenses compared to other animal species. The most important disadvantages are seasonal estrus and mating in flocks over a long period of time. In recent years, estrus synchronization and off-season estrus stimulation can be achieved successfully in all seasons of the year with various medical methods. However, increasing costs and labor requirements prevent the widespread use of these methods. The male effect is one of the non-medical methods that are inexpensive and require very little labor. In the presented study, 24 goats were divided into 2 groups and while no treatment was applied to the 1st Group (n:14), the goats of the 2nd Group (n: 10) were kept out of the herd 2-3 months before the breeding season and a male effect was created by joining the herd during the breeding season. Due to the male effect, the mating period was shortened by 46 days and the number of kids produced per parent goat increased by 56% (p> 0.05). As a result of our study, it was concluded that the male effect is beneficial in concentrating the estrus in Kilis goats during the breeding season and that it is an economically beneficial method, although not statistically, in increasing the number of lambs.