Filiz çocuk gazetesinde yer alan yazı türlerinin değerlendirilmesi


KOÇ R.

RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, sa.34, ss.129-142, 2023 (Hakemli Dergi) identifier

Özet

Çocuk edebiyatı kavramının ortaya çıkmasından itibaren çocuk edebiyatı alanında eser veren yazarlar ve yayıncılar çocuklara yönelik nitelikli eserler sunmak için edebiyatın her türünü çocuk edebiyatı içerisinde değerlendirerek geniş okuyucu kitlelerine ulaşmak istemişlerdir. Çocuk gazeteleri ve dergilerinin ortaya çıkması da bu çabaların ürünüdür. Çocuklar için yazmak her zaman ustalık gerektiren bir yazma becerisi olmuştur. Bunu bilen çocuk edebiyatı yazarları çocukların beğenilerini merkeze alarak hazırladıkları çocuk dergileriyle, çocuk gazeteleriyle çocukların beğenilerini kazanarak uzun süre okunmak ve takip edilmek istemişlerdir. Bu amaçla hazırladıkları dergi ve gazetelere her edebî türden örnekler yerleştirerek okurlarının ilgisini çekmeyi amaçlamışlardır. İlk örnekleri Almanya’da görülen çocuk dergileri ve gazeteleri Tanzimat’tan sonra matbuat hayatının canlanmasıyla Osmanlı Devleti’nde de yayınlanmaya başlar. Cumhuriyetin ilanından ve harf devriminden sonra daha da gelişen süreli çocuk yayınları çocuk edebiyatının önemli bir bölümünü oluşturur. Türkiye dışındaki Türkler de yaşadıkları coğrafyalarda dillerini ve kültürlerini devam ettirebilmek ve çocuklarına ana dillerini öğretmek amacıyla çocuk dergilerinden ve gazetelerinden yararlanırlar. Bu amaçla Bulgaristan’da, eski Yugoslavya’da yaşayan Türkler çıkardıkları çocuk dergileri ve gazeteleriyle kültürel varlıklarını sürdürmeyi başarırlar. Bu gazetelerden biri olan Filiz çocuk gazetesi, 1992-2019 yılları arasında Bulgaristan’da 27 yıl boyunca Balkanlarda yaşayan Türk çocuklarının dil ve düşünce gelişimine, ana dili öğrenimlerine katkıda bulunmuştur. Bu çalışmada, Filiz gazetesinin 2011-2019 yılları arasında yayınlanan sayılarında yer alan yazılar doküman analizi yöntemiyle taranarak türlerine göre incelenecektir. Böylece Türkiye’de hakkında fazla bilgiye sahip olunmayan Filiz çocuk gazetesinin çocuk edebiyatı ve Türkçe öğretimi alanında tanınarak gazeteyle ilgili farkı çalışmaların da yapılmasına katkı sunmak amaçlanmıştır.
Since the emergence of the concept of children's literature, authors and publishers working in the field of children's literature have wanted to reach a wide audience by evaluating all types of literature within children's literature in order to offer quality works for children. The emergence of children's newspapers and magazines is also the product of these efforts. Writing for children has always been a masterful writing skill. Knowing this, children's literature writers wanted to be read and followed for a long time by gaining the appreciation of children with children's magazines and children's newspapers they prepared by focusing on children's tastes. For this purpose, they aimed to attract the attention of their readers by placing examples of all kinds of literature in the magazines and newspapers they prepared. Children's magazines and newspapers, the first examples of which were seen in Germany, began to be published in the Ottoman Empire with the revival of printing life after the Tanzimat. Periodicals, which developed further after the proclamation of the Republic and the letter revolution, constitute an important part of children's literature. Turks outside Turkey also benefit from children's magazines and newspapers in order to maintain their language and culture in the geographies they live in and to teach their children their mother tongue. For this purpose, Turks living in Bulgaria and the former Yugoslavia managed to maintain their cultural existence with the children's magazines and newspapers they published. One of these newspapers, Filiz children's newspaper, contributed to the language and thought development and mother tongue learning of Turkish children living in the Balkans for 27 years in Bulgaria between 1992 and 2019. In this study, the articles in the issues of Filiz newspaper published between 2011-2019 will be scanned by document analysis method and the articles in Filiz children's newspaper published in Turkish in Bulgaria will be examined according to their types. Thus, it is aimed to contribute to the recognition of Filiz children's newspaper, about which there is not much information in Turkey, in the field of children's literature and Turkish teaching and to contribute to the different studies related to the newspaper.