Türk İslam sanatlarının göze çarpan örneklerinden biri olan Selçuklu Sanatı çerçevesinde görülen mitolojik karakterli bezemeler çini sanatıyla doruk noktasına ulaşmıştır. Zira Türk mitolojisinde görülen ilginç anonim karakterler, ikonografik anlatılarıyla beraber sanat eserlerine konu edinilmiştir. Grotesk sanat, kurgusal olarak anlaşılmaz, asimetrik, zıt, tutarsız iki farklı özelliğin varlığı ve yarattığı arbede anlamına gelmektedir. Bu farklı içerikler fiziksel ve ruhsal bir aksiyon yaratmaktadır. Bu bağlamda grotesk sanatın en aykırı öz yapıtları, akıllara Türk mitolojisine ait efsanevi varlıkları getirmektedir. İzleyicilerde düşsel duygular çağrıştıran bu veriler simgesel mesajlar içeren kompozisyonlara sahiptir. Türk mitolojisinde ejder, grifon, siren, sfenks ve kurt unsurları ile grotesk sanattaki mitolojik emsallerinin değerlendirildiği bu çalışmada; gözlem, doküman analizi, tarama ve karşılaştırmalı metodoloji kullanılmıştır. Üreticilerinin imgesel çabalarıyla bazen inisiyatif kullanarak bazen de otoritenin yönlendirmeleriyle dönemlerinin paradigmaları, konjonktürü ve toplumsal olanakları uyarınca şekillendirilen yapıtlarının geri planında duran esrarengiz hikâyeler ve mitolojik unsurların sanat içerisindeki yansımaları bu çalışmanın ana hipotezini oluşturmaktadır. Ussal yetilerin ulaşamadığı noktalarda duygularla mana kazandırılmaya çalışılan yaşamın, anlam arayışlarında her çağda başvurulan enstrümanlardan biri de sanat olmuştur. Bu da göstermektedir ki; sanat, birbirinden farklı zaman dilimlerinde ve farklı kültürlerde gerçekleştirilmiş olsa da toplumlar arası alternatif iletişim yöntemlerinden biri olmaya devam edecektir.
One of the most prominent examples of Turkish Islamic arts, Seljuk Art, has reached its climax with the art of tile decoration with mythological characters. Because the interesting anonymous characters in Turkish mythology were subjected to works of art together with their iconographic narratives. Grotesque art means the existence of two different features that are fictionally incomprehensible, asymmetrical, opposite, inconsistent and the quarrel created by them. These different contents create a physical and spiritual action. In this context, the most contradictory works of grotesque art bring to mind the mythical beings of Turkish mythology. These data, which evoke imaginary feelings in the viewers, have compositions containing symbolic messages. In this study, in which the elements of dragon, griffon, siren, sphinx and wolf in Turkish mythology and their mythological counterparts in grotesque art are evaluated; observation, document analysis, scanning and comparative methodology were used. The main hypothesis of this study is the mysterious stories and the reflections of mythological elements in art, which stand in the background of the works shaped in accordance with the paradigms, conjuncture and social possibilities of their periods with the imaginative efforts of their producers, sometimes using initiative and sometimes with the guidance of authority. Art has been one of the instruments used in every age in the search for meaning in life, which is tried to be given meaning with emotions at points where rational faculties cannot reach. This shows that art will continue to be one of the alternative communication methods between societies, even though it has been realised in different time periods and different cultures.
