Akademik Veri Yönetim Sistemi
I. Ulusal Doğu Anadolu Biyoetik ve Tıp Etiği Kongresi, Van, Türkiye, 23 - 25 Aralık 2024, ss.74-75, (Özet Bildiri)
Amaç: Bu derlemenin amacı, iklim değişikliğinin çevre ve insan sağlığı üzerindeki etkilerini, çevre sağlığı etiği açısından değerlendirmektir.
Materyal- Metot: Bu derlemede “iklim değişikliği (climate change), sağlık (health), çevre sağlığı etiği (environmental health ethics),” anahtar kelimeleri kullanılarak literatür taraması yapılmıştır.
Bulgular: Literatürde iklim değişikliğinin insan sağlığı üzerinde olumsuz etkileri olduğu desteklenmektedir. Örneğin, aşırı sıcak hava dalgalarının hayati tehlike oluşturduğu ve bu durumun özellikle kırılgan gruplar (yaşlılar, çocuklar, engelliler ve kronik hastalığı olan bireyler) için ciddi riskler taşıdığı belirtilmektedir. Ayrıca, Patz ve arkadaşları (2005) tarafından yapılan bir incelemede, iklim değişikliğinin sıtma ve dang humması gibi vektör kaynaklı hastalıkların yayılmasını kolaylaştırdığı belirtilmektedir. Bu araştırmalar, iklim değişikliğinin halk sağlığı üzerindeki doğrudan etkilerini ortaya koymaktadır. Bu etkiler sadece bireyleri etkilemekle kalmayıp, iklim değişikliğinin getirdiği eşitsizlikler nedeniyle toplumsal düzeyde de ciddi sonuçlara yol açmaktadır. Adalet ilkesi açısından, gelişmiş ülkeler, sera gazı emisyonlarının büyük bir kısmından sorumlu olmalarına rağmen, bu etkilerden daha az zarar görmektedir. Literatürde, yoksul ve savunmasız toplulukların iklim değişikliğinin sonuçlarına daha fazla maruz kaldığı vurgulanmaktadır. Özellikle tarım, su ve sağlık hizmetlerine erişim gibi temel alanlarda bu toplulukların karşılaştığı zorluklar, çevresel adalet açısından ciddi sorunlar oluşturmaktadır. Bu eşitsizliklerin giderilmesinde sürdürülebilir politikaların geliştirilmesi önem arz etmektedir. Sürdürülebilirlik ilkesi açısından, Agyeman ve Evans (2004), mevcut nesillerin ihtiyaçlarını karşılarken gelecek nesillerin sağlıklı bir çevrede yaşama hakkının korunması gerektiğini belirtmektedir. Ancak, fosil yakıt kullanımı ve ekosistemlerin tahribatı, sürdürülebilir bir gelecek için ciddi tehditler oluşturmaktadır. Bu noktada, zarar vermeme ilkesi çevre sağlığı etiği açısından ele alınması gereken bir diğer önemli kavramdır. Zarar vermeme ilkesinin uygulanmaması, çevresel tehditlerin ve sağlık sorunlarının artmasına neden olmaktadır. Örneğin, Fransız iklim uzmanı Pierre Friedlingstein ve ekibinin çalışmaları, iklim değişikliğine neden olan insan faaliyetlerinin, özellikle karbon salınımının, doğrudan sağlık üzerinde zararlı etkilere yol açtığını göstermektedir. Aynı zamanda, küresel iklim I. Ulusal Doğu Anadolu Biyoetik ve Tıp Etiği Kongresi 23-25 Aralık 2024-Van değişikliği üzerine yapılan çalışmalarda, insan sağlığını tehdit eden çevresel değişikliklerin önlenmesi için uluslararası iş birliğinin önemine vurgu yapılmaktadır.
Sonuç: Sonuç olarak, halk sağlığın olumsuz etkileyen iklim değişikliği, adalet, sürdürülebilirlik ve zarar vermeme ilkelerine dayalı çözümler gerektiren küresel bir krizdir. Emisyonların azaltılması, yenilenebilir enerjiye geçiş ve en fazla etkilenen toplulukların korunması, hem çevresel adaletin sağlanması hem de insan sağlığının korunması için elzemdir.
Anahtar Kelimeler: İklim Değişikliği; Sağlık; Çevre Sağlığı Etiği