Research Information System
14. Ulusal Zootekni Öğrenci Kongresi, Bursa, Turkey, 22 May - 23 June 2021, pp.50
ÖZET:
Esansiyel yağlar, bitkisel kaynaklardan su ve sulu alkol çözeltileri
kullanılarak elde edilebilen; uçucu özellikte, oda sıcaklığında sıvı halde ve
kolay kristalleşebilen ekstratlardır. Antibiyotiklerin yasaklanması sonucu tıbbi
ve aromatik bitkiler alternatif yem katkı maddeleri olarak ön plana
çıkmışlardır. Aromatik bitkilerden elde edilen ikincil metabolitler (esansiyel
yağlar) ruminantlar üzerinde; rumende UYA üretimini artırarak enerji kaybını
azaltması, selüloz ve lignin gibi sindirimi güç besin maddelerinin sindirimini
kolaylaştırması, rumen mikrobiyal aktiviteyi uyarması, rumen fermantasyon seyrini
ruminant lehine değiştirmesi, rumen gelişimine olumlu etkilerde bulunması,
alternatif metan inhibitörler olması (%13-75.6), tat verici ve iştah açıcı
bileşikler içermesi, antimikrobiyal, antiviral, antioksidan, sedatif, çeşitli
mikroorganizmalara karşı bakterisit, fungusit ve antiparazitik etkiye sahip
olmaları, antikanserojen ve immün sistemini geliştirmesi gibi özelliklerinden
dolayı bu ürünlerin hayvan beslemede kullanılmalarına imkan vermiştir. Yapılan
çalışmalar, rumen fermantasyonunu sınırlayarak olumsuz etki göstermelerinden
dolayı rasyona ilave edilen esansiyel yağ miktarının iyi ayarlanması
gerektiğini ortaya koymuştur. Rasyonda yem katkı maddesi olarak esansiyel
yağların kullanılması sonucu, rumende oluşan amonyak (NH3) şeklinde
azot kaybının yaşanması (%2-12), yemdeki enerji ve azottan yararlanmayı
artıracağı için hayvan beslemeye yarar sağlayacaktır. Esansiyel yağların ruminant
beslemede kullanılması durumunda CO2 ve CH4 gibi sera
gazları miktarı azalacağından sera gazı emisyonuna katkı sağlayacağı
düşünülmektedir. Esansiyel yağların sindirime olan katkılarına bakıldığında
gelecekte yapılacak çalışmalara katkı sağlayacağı açıktır.
Anahtar
Kelimeler: Esansiyel yağlar, yem
katkı maddesi, ruminantlar, besleme