SPOR BİLİMLERİNDE GÜNCEL ÇALIŞMALAR 2024, Prof. Dr. Mustafa ÖZDAL,Prof. Dr. Fikret ALINCAK, Editör, ISRES PUBLISHING, Konya, ss.39-45, 2024
Egzersiz ve antrenman, fiziksel performansı, dayanıklılığı ve genel sağlığı geliştirmek için yapılan sistematik aktivitelerden oluşur. Egzersiz, genellikle bireylerin sağlıklarını korumak, fiziksel uygunluklarını artırmak veya fiziksel kapasitelerini geliştirmek amacıyla düzenli olarak gerçekleştirdiği fiziksel aktiviteleri ifade eder. Öte yandan antrenman, belirli bir spor dalında performansı artırmak için planlanmış ve hedef odaklı programlardan oluşur. Antrenman, kuvvet, hız, çeviklik, esneklik ve koordinasyon gibi bireylerin belirli yeteneklerini geliştirmeyi hedefler ve genellikle egzersizlerin yoğunluk, hacim ve dinlenme süreleri gibi unsurlarının dikkatlice düzenlenmesini gerektirir (Cinar ve ark., 2016; Pancar, 2021).
Egzersiz ve antrenman, vücudun farklı sistemleri üzerinde olumlu etkiler sağlar (Kirişçioğlu ve ark., 2019; Cinar ve ark., 2019). Aerobik egzersizler kardiyovasküler dayanıklılığı artırırken, kuvvet antrenmanları kas gücünü ve kas kütlesini geliştirir (Ay ve Pancar, 2022). Aynı zamanda egzersizler kas-iskelet sistemini güçlendirir, kemik yoğunluğunu artırır ve esnekliği geliştirerek yaralanma riskini azaltır (San ve ark., 2019). Fiziksel gelişimin yanı sıra, egzersiz ve antrenmanın zihinsel sağlık üzerindeki faydaları da büyüktür; stres seviyelerini düşürme, kaygıyı azaltma ve genel ruh halini iyileştirme gibi etkiler sağlar.
Antrenman programları daha spesifik hedeflere yöneliktir. Bu programlar, sporcuların performansını optimize etmek için belirli bir düzene göre yapılandırılır (Ünlü ve ark., 2023; Pancar ve ark., 2017). Antrenman seansları, sporcunun becerilerini, taktik farkındalığını ve zihinsel dayanıklılığını artırmayı hedefler. Antrenmanın etkili olabilmesi için, dinlenme süreleri ve toparlanma süreçleri titizlikle planlanmalı ve sporcular yorgunluk ve aşırı yüklenmeden korunmalıdır. Genel olarak, egzersiz ve antrenman bireylerin fiziksel ve zihinsel sınırlarını zorlayarak onları hem günlük yaşamda hem de sportif aktivitelerde daha sağlıklı ve verimli hale getirir (Özer ve ark., 2017).
Maksimum tork süresinde kasılma hızı ön plandadır ve birimi saniyedir. Bu, maksimum torka ulaşma süresini ifade eder. Patlayıcı güce ve mevcut duruma ihtiyaç duyan sporcuların değerlendirilmesinde kullanılır (Vural, 2019). Kazanmak ya da kaybetmekteki en önemli nokta çalışmak ve çaba göstermektir. Sonrasında başarı genellikle doğal olarak gelir. Ancak çalışmanın ve çaba göstermenin her zaman başarılı sonuçlar vermeyeceği de bilinmelidir. Takımın tüm çabasına rağmen sonuç başarısız olduğunda, karşıdaki takımın galibiyeti daha fazla hak ettiğini kabul etmek gerekir. Yani diğer takımın daha az hata yaptığı ve şans faktörünün onların yanında olduğu kabul edilmelidir (Erdoğan, 2022; Erdoğan, 2023).
Basketbol, oyuncuların fiziksel, teknik ve taktiksel yeteneklerini maksimum düzeyde kullanmasını gerektiren, hızlı tempolu bir spordur. Bu bağlamda, oyuncuların bireysel ve takım performansını en üst düzeye çıkarmak için antrenman uygulamaları bilimsel temellere dayalı olarak yapılandırılır (Bompa & Buzzichelli, 2018). Ayrıca, yaşa bağlı gelişim, çocukların ve ergenlerin belirli aşamalardan geçerek fiziksel, zihinsel ve duygusal olgunlaşmalarını ifade eder. Her yaş dönemi, motor beceriler, kas gücü, koordinasyon ve sosyal-duygusal gelişim açısından farklı ihtiyaçlar ve potansiyeller sunar, bu da eğitim ve antrenman süreçlerinin bu aşamalara uygun şekilde düzenlenmesini gerektirir (Tuzcuoğulları ve ark., 2017).
Modern antrenman uygulamaları, spor bilimlerinin ışığında geleneksel yaklaşımların ötesine geçer ve oyuncuların bireysel ihtiyaçlarına göre özelleştirilmiş programlar sunar. Basketbol gibi yüksek tempolu sporlarda başarı sadece fiziksel yeterlilikle sınırlı değildir. Teknik beceriler, taktiksel farkındalık ve zihinsel dayanıklılık da başarının önemli bileşenleridir (Weinberg & Gould, 2014). Antrenman süreçleri, oyuncuların hem fiziksel hem de psikolojik kapasitelerini en üst düzeye çıkarmayı amaçlar. Dönemsel antrenman programları, oyuncuların yıl boyunca maksimum performans göstermelerini sağlamak için titizlikle planlanır (Bompa & Carrera, 2005).
Exercise and training are systematic activities to improve physical performance, endurance and general health. Exercise generally refers to physical activities that individuals perform regularly to maintain their health, increase their fitness or improve their physical capacity. Training, on the other hand, consists of planned and goal-oriented programs to improve performance in a particular sport. Training aims to improve individuals’ specific abilities such as strength, speed, agility, flexibility, and coordination and usually requires careful regulation of elements such as intensity, volume, and rest periods of exercises (Cinar et al., 2016; Pancar, 2021). Exercise and training positively affect different systems of the body (Kiriscioglu et al., 2019; Cinar et al., 2019). Aerobic exercises increase cardiovascular endurance, while strength training improves muscle strength and muscle mass (Ay and Pancar, 2022). At the same time, exercises strengthen the musculoskeletal system, increase bone density and reduce the risk of injury by improving flexibility (San et al., 2019). As well as physical development, the mental health benefits of exercise and training are huge, with effects such as lowering stress levels, alleviating anxiety and improving overall mood. Training programs are aimed at more specific goals. These programs are structured according to a specific order to optimize athletes’ performance (Ünlü et al., 2023; Pancar et al., 2017). Training sessions are designed to increase the athlete’s skills, tactical awareness and mental endurance. For training to be effective, rest periods and recovery processes should also be meticulously planned and athletes should be protected from fatigue and overload. In general, exercise and training push the physical and mental limits of individuals, making them healthier and more efficient in both daily life and sportive activities (Özer et al., 2017). At the time to peak torque, the contraction speed is at the forefront and its unit is the second. This refers to the time to reach peak torque. It is used in evaluating athletes that require explosive power and available condition (Vural, 2019). The most important point in winning or losing is to work and make an effort. Afterwards, success often comes naturally. However, it should also be known that working and making efforts will not always produce successful results. When the result fails despite the team’s best efforts; It should be accepted and accepted that the entire Team in front of you deserves to win more than you. In other words, it should be accepted that the other team made fewer mistakes and the luck factor was on the side of this team (Erdoğan, 2022; Erdoğan, 2023). Basketball is a fast-paced sport that maximizes players’ physical, technical and tactical abilities. In this context, training practices are structured based on scientific foundations to maximize players’ individual and team performance (Bompa & Buzzichelli, 2018). In addition, development by age refers to the physical, mental and emotional maturation of children and adolescents through certain stages. Each age period offers different needs and potentials in terms of motor skills, muscle strength, coordination and social emotional development, which requires training and education processes to be organized in accordance with these stages (Tuzcuogulları et al., 2017). Modern training practices go beyond traditional approaches in the light of sports sciences and offer customized programs according to the individual needs of the players. Success in high-tempo sports such as basketball is not limited to physical competence. Technical skills, tactical awareness and mental toughness are also important components of success (Weinberg & Gould, 2014). Training processes aim to maximize both the physical and psychological capacities of players. Periodized training programs are meticulously planned to ensure that players perform at their maximum throughout the year (Bompa & Carrera, 2005).