Farklı kayalarda ultrasonik yöntem ile belirlenen poisson oranının kimyasal, fiziksel ve mekanik özelliklerle ilişkisinin belirlenmesi


Akkaya İ., Özvan A., Tapan M., Bor M., Erdeve Özvan E.

MÜHJEO’2017: Ulusal Mühendislik Jeolojisi ve Jeoteknik Sempozyumu, Adana, Türkiye, 12 - 14 Ekim 2017, ss.208-215, (Tam Metin Bildiri)

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Adana
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.208-215
  • Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

 Bu çalışmada, ultrasonik hız yöntemi ile belirlenen sıkışma (Vp) ve kayma (Vs) dalga hızları kullanılarak, farklı mineraloji ve dokuya sahip sedimanter, magmatik ve volkanik kayalardan oluşan 25 adet küp örneği üzerinde Poisson oranı hesaplanmıştır. Bu çalışma için seçilen, boşluk oranları, dokusu ve kimyasal bileşimi farklı olan örneklerin ultrasonik hız yöntemi ile hesaplanan Poisson oranlarının 0.18 ile 0.33 arasında değiştiği belirlenmiştir. Boşluk ve yapısı farklı fakat kimyasal bileşimi birbirine yakın olan traverten ve kireçtaşı örneklerinin Poisson oranı değerlerinin genelde 0.25’den büyük olduğu göze çarpmaktadır ki bu değer kalsit minerali için literatürde verilen Poisson oranına yakın sonuçlar vermiştir. Ultrasonik hız yöntemine göre belirlenen Poisson oranının beklenenin aksine fiziksel ve mekanik özellikler ile bir ilişkisi belirlenememiştir. Bu çalışmada en anlamlı ilişki hesaplanan Poisson oranı değerleri ile malzemenin mineral özelliğini belirleyen CaO oranı ile elde edilmiştir. Bu ilişki kaya malzemelerin Poisson oranında element ve mineral bileşiminin doku ve yapı özelliklerinden daha etkili olabileceğine işaret etmektedir.