Domuz Pıtrağı (Xanthium strumarium L.) Ekstraktlarının Bazı Bitki Patojeni Bakteri ve Funguslar Üzerine Etkisi


Creative Commons License

Fındık L., Tepe I.

Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, cilt.25, sa.2, ss.85-93, 2020 (Hakemli Dergi)

Özet

Çalışmada, canlılar üzerinde zehirli etkisi olduğu bilinen domuz pıtrağı (Xanthium strumarium L.) ekstraktlarının iki bitki patojeni bakteri (Erwinia amylovora ve Pseudomonas syringae pv. syringae) ve iki toprak kökenli bitki patojeni fungusun (Rhizoctonia solani AG-3 ve Fusarium oxysporum f.sp. melonis) gelişimi üzerine etkileri araştırılmıştır. Böylece bitki hastalıklarıyla mücadelede, pestisitlere alternatif olabilecek bazı biyokimyasal bileşiklerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Önce 2016 yılı Temmuz-Ağustos aylarında Van’dan toplanan, kurutulup toz haline getirilen domuz pıtrağının tohum ve yapraklarından su ve metanol ekstraktları elde edilmiş, sonra bu ekstrakların %0, %10, %20 ve %40’lık konsantrasyonları Petri kaplarında söz konusu patojenlere uygulanmıştır. Domuz pıtrağının hem tohumu hem de yeşil aksamından elde edilen su ve metanol ekstraktlarının hiçbir konsantrasyonu bitki patojeni iki bakterinin gelişimini engellememiştir. Tohum ve yeşil aksamdan elde edilen su ekstrakları her iki fungusun gelişimi üzerinde etki göstermemiştir. Yeşil aksamdan elde edilen %40’lık metanol ekstraktı R. solani AG-3’ün gelişimini %52 oranında ve tohumdan elde edilen %40’lık metanol eksraktı F. oxysporum f.sp. melonis’in gelişimini %29 oranında engellemiştir. Sonuç olarak, domuz pıtrağından elde edilen metanol ekstraktlarının toprak kökenli bazı fungal bitki patojenlerinin gelişimini belli düzeylerde engelleyebildiği anlaşılmıştır.