Biyokömür ve Çiftlik Gübresi Uygulamalarının Ispanakta Bazı Büyüme ve Gelişme Parametreleri Üzerine Etkileri


Creative Commons License

Sadak Turhan A., Şensoy S., Kına E.

Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, cilt.29, sa.3, ss.1023-1035, 2024 (Hakemli Dergi)

Özet

Van ekolojik koşullarında biyokömür ve çiftlik gübresi uygulamalarının

ıspanakta bazı büyüme ve gelişme parametreleri üzerine etkilerini belirlemek

amacıyla iki yıl boyunca sonbahar ve ilkbahar dönemlerinde yürütülen bu

çalışmada, Matador ıspanak çeşidi kullanılmıştır. Uygulama olarak; kontrol ve

kimyasal gübre (KG) (N:P:K: 12kg:8kg:12kg) uygulamasının yanında, KG’ye

ilave edilen 3 farklı çiftlik gübresi (1, 2 ve 3 ton koyun gübresi/da) uygulaması  ve

KG’ye ilave edilen 3 farklı biyokömür (100, 200 ve 300 kg meşe odun kömürü/da)

uygulaması yer almaktadır. Tesadüf parselleri deneme bloklarına göre dizayn

edilen denemede, 8 gübre uygulaması, 2 tohum ekim dönemi (sonbahar dönemi (15

ekim) ve ilkbahar dönemi (15 mart) 3 tekerrürlü olarak toplamda 48 uygulama

parseli oluşturulmuştur. Parsellere tohum ekimi çizi usulü ile yapılmıştır. Ispanakta

incelenen bazı parametreler (sürgün yaş ağırlığı (g), sürgün kuru ağırlığı (g), bitki

boyu (cm), yaprak kalınlığı (mm), gövde çapı (mm), sapa kalma oranı (%) ve

toplam verim (kg/da)) doğrultusunda kullanılan gübre uygulamalarının istatistiki

olarak önemli sonuçlar verdiği; Çiftlik gübresi 3 ton/da + kimyasal gübre

uygulaması, en yüksek sürgün yaş ağırlığı (293.52 g), sürgün kuru ağırlığı (28.77

g), bitki boyu (37.25 cm), gövde çapı (9.33 mm) ve toplam verim (1502.9 kg/da)

değerlerine ulaşırken, kontrol uygulamasının  tüm bu parametrelerde en düşük

değerlere sahip olduğu belirlenmiştir.  Gübre uygulamaları arasında gözlenen

farklılıklar, çiftlik gübresi uygulamalarında doz arttıkça bitki gelişimi ve verimde

önemli artışların elde edildiğini göstermektedir. Ayrıca, biyokömür gübresinin de

organik bir materyal olarak kullanılabileceği düşünülmektedir.

 In this study carried out for two years in autumn and spring periods in

order to determine the effects of biochar and farmyard manure applications on

some growth and development parameters in spinach in Van ecological

conditions, Matador spinach variety was used. As applications; in addition to

control and chemical fertilizer (CF) (N:P:K: 12kg:8kg:12kg), 3 different farm

manure (1, 2 and 3 tons sheep manure/da) applications added to CF and 3 different

biochar (100, 200 and 300 kg oak wood charcoal/da) applications added to CF

were included. In the experiment designed according to randomized plots trial

blocks, a total of 48 application plots were created as 8 fertilizer applications, 2  

seed sowing periods (autumn period (15 October) and spring period (15 March))

with 3 replications. Seed sowing was done in the plots by scribe method. It was

determined that the fertilizer applications used in spinach gave statistically

significant results in terms of some parameters examined (shoot fresh weight (g),

shoot dry weight (g), plant height (cm), leaf thickness (mm), stem diameter (mm),

rate of bolting (%) and total yield (kg/da)); and the application of 3 tons/da of

farmyard manure combined with chemical fertilizer achieved the highest values

for fresh shoot weight (293.52 g), dry shoot weight (28.77 g), plant height (37.25

cm), stem diameter (9.33 mm), and total yield (1502.9 kg/da), while the control

treatment had the lowest values for all these parameters. The observed differences

among fertilizer treatments indicate that increasing doses of farmyard manure

significantly enhance plant growth and yield. In addition, it is thought that biochar

fertilizer can also be used as an organic material.