Streptozotosin (STZ) İle Diyabet Oluşturulan Sıçanlarda Zakkum (Nerium oleander L.) Çiçek Ekstresinin Akciğer ve Dalak Dokularında Antioksidan ve İmmünotoksik Etkilerin Araştırılması


Creative Commons License

Doğan A., Çelik İ.

Doğu Fen Bilimleri Dergisi / Journal of Natural & Applied Sciences of East, cilt.3, sa.2, ss.73-82, 2020 (Hakemli Dergi)

Özet

Bu çalışmada streptozotosin (STZ) ile diyabet oluşturulan sıçanlarda zakkum (N. oleander L.) çiçeği etanolik liyofilize ekstre (Nole)’nin akciğer ve dalak dokularındaki antioksidan ve immünotoksik etkileri araştırıldı. Toksisite testi yapıldıktan sonra 49 adet sıçan 7 gruba ayrıldı. Gruplar, kontrol, Nole-50 mg/kg, DM, DM+ Glibenklamid (Gly) -3 mg/kg, DM+Nole-25 mg/kg, DM+Nole-75 mg/kg ve DM+Nole-225 mg/kg grubu şeklinde oluşturuldu. Yirmi bir günlük tedavi sonrası anesteziye alınan sıçanlardan alınan akciğer ve dalak doku supernatantlarında malondialdehid (MDA) içeriği, redükte glutatyon (GSH) düzeyi, glutatyon S-transferaz (GST), glutatyon reduktaz (GR), katalaz (CAT), glutatyon peroksidaz (GPx), süperoksid dismutaz (SOD), myeloperoksidaz (MPO) ve adenozin deaminaz (ADA) aktiviteleri ölçüldü. Elde edilen bulgulara göre, akciğer ve dalak MDA düzeyi DM grubunda diğer gruplara göre anlamlı artışlar gösterdi (P<0.05). DM grubu GSH düzeyi ise kontrol gruplarına göre anlamlı düşüş gösterdi. Akciğer GPx aktivitesi Nole ile tedavi edilen gruplarda, DM grubuna göre anlamlı artış gösterdi. Akciğer MPO aktivitesi DM, DM+Gly ve DM+Nole-25 gruplarında kontrol grubuna göre anlamlı artış gösterirken, DM+Nole-225 grubu MPO düzeyi kontrol gruplarına yakın bulundu. Dalak MPO düzeyi tüm tedavi gruplarında kontrol grubuna göre anlamlı artış gösterirken DM+Gly ve DM+Nole-225 gruplarında ise DM grubuna göre anlamlı düşüş gösterdi. Akciğer ADA düzeyi DM ve DM+Gly gruplarında kontrol gruplarına göre anlamlı artış gösterirken yüksek dozlu gruplar (75 ve 225 mg/kg) ise düşük tedavi doz (25 mg/kg) grubuna göre anlamlı düşüşler gösterdi. Dalak ADA aktivitesi ise yüksek dozlu tedavi gruplarında (75 ve 225 mg/kg)  Nole-50, DM+Gly ve DM+Nole-25 mg/kg gruplarına göre düşük bulundu. Elde edilen sonuçlara göre zakkum çiçeği ekstresi genel olarak 75 ve 225 mg/kg dozlarında kullanımının lipidperoksidasyonunu düşürücü, antioksidan ve anti-immünotoksik aktivitelere sahip olabileceği sonucuna varılmıştır.