Doğu Fen Bilimleri Dergisi / Journal of Natural & Applied Sciences of East, cilt.3, sa.2, ss.73-82, 2020 (Hakemli Dergi)
Bu çalışmada
streptozotosin (STZ) ile diyabet oluşturulan sıçanlarda zakkum (N. oleander L.) çiçeği etanolik
liyofilize ekstre (Nole)’nin akciğer ve dalak dokularındaki antioksidan ve
immünotoksik etkileri araştırıldı. Toksisite testi yapıldıktan sonra 49 adet
sıçan 7 gruba ayrıldı. Gruplar, kontrol, Nole-50 mg/kg, DM, DM+ Glibenklamid
(Gly) -3 mg/kg, DM+Nole-25 mg/kg, DM+Nole-75 mg/kg ve DM+Nole-225 mg/kg grubu
şeklinde oluşturuldu. Yirmi bir günlük tedavi sonrası anesteziye alınan
sıçanlardan alınan akciğer ve dalak doku supernatantlarında malondialdehid
(MDA) içeriği, redükte glutatyon (GSH) düzeyi, glutatyon S-transferaz (GST), glutatyon reduktaz (GR), katalaz (CAT),
glutatyon peroksidaz (GPx), süperoksid dismutaz (SOD), myeloperoksidaz (MPO) ve
adenozin deaminaz (ADA) aktiviteleri ölçüldü. Elde edilen bulgulara göre,
akciğer ve dalak MDA düzeyi DM grubunda diğer gruplara göre anlamlı artışlar
gösterdi (P<0.05). DM grubu GSH
düzeyi ise kontrol gruplarına göre anlamlı düşüş gösterdi. Akciğer GPx
aktivitesi Nole ile tedavi edilen gruplarda, DM grubuna göre anlamlı artış
gösterdi. Akciğer MPO aktivitesi DM, DM+Gly ve DM+Nole-25 gruplarında kontrol
grubuna göre anlamlı artış gösterirken, DM+Nole-225 grubu MPO düzeyi kontrol
gruplarına yakın bulundu. Dalak MPO düzeyi tüm tedavi gruplarında kontrol
grubuna göre anlamlı artış gösterirken DM+Gly ve DM+Nole-225 gruplarında ise DM
grubuna göre anlamlı düşüş gösterdi. Akciğer ADA düzeyi DM ve DM+Gly
gruplarında kontrol gruplarına göre anlamlı artış gösterirken yüksek dozlu
gruplar (75 ve 225 mg/kg) ise düşük tedavi doz (25 mg/kg) grubuna göre anlamlı
düşüşler gösterdi. Dalak ADA aktivitesi ise yüksek dozlu tedavi gruplarında (75
ve 225 mg/kg) Nole-50, DM+Gly ve
DM+Nole-25 mg/kg gruplarına göre düşük bulundu. Elde edilen sonuçlara göre
zakkum çiçeği ekstresi genel olarak 75 ve 225 mg/kg dozlarında kullanımının lipidperoksidasyonunu
düşürücü, antioksidan ve anti-immünotoksik aktivitelere sahip olabileceği
sonucuna varılmıştır.