TİCARİ BANKALARA BORÇLANMA VE HANEHALKININ İŞGÜCÜNE KATILIMI ARASINDAKİ NEDENSELLİĞİN ANALİZİ: İSLAM İŞ BİRLİĞİ TEŞKİLATI ÜYESİ ÜLKELERDEN KANITLAR


Keskin Ö.

III. INTERNATIONAL CONGRESS ON ECONOMICS AND ADMINISTRATIVE SCIENCES, Bingöl, Türkiye, 22 - 23 Mayıs 2025, ss.222-227, (Tam Metin Bildiri)

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Bingöl
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.222-227
  • Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bankacılık sektöründe yaşanan dijital dönüşüm, hanehalkının özellikle ihtiyaç kredisi ve kredi kartı gibi kredi hizmetlerine erişimini kolaylaştırmış ve bu hizmetlere başvuruların hızla alınıp onaylanmasını sağlamıştır. Ancak hanehalkına sunulan bu hizmetler, kısa vadede geri ödenmesi gereken borç mahiyetindedir. Bu noktada borçlanma, özellikle dar ve orta gelirli kesimler için finansal riskler ve duygusal stres yaratabilir. Ticari bankalara borçlanma, hanehalklarının istihdam kararlarını iki farklı şekilde etkileyebilir. Borçlanma, bir yandan hanehalklarını yeni işletmeler kurmaya yönlendirerek işgücüne katılımlarını teşvik edebilir. Diğer yandan borç yükümlülüğü, hanehalklarını borç ödemelerini karşılayabilmek için işgücü piyasasına girmeye veya mevcut işlerini devam ettirmeye zorlayabilir. Bu çalışma, İslam İş Birliği Teşkilatı (OIC) üyesi ülkelerde ticari bankalara borçlanmayla hanehalkının işgücüne katılımı arasındaki nedenselliği araştırmaktadır. Alt orta, üst orta ve yüksek gelir gruplarından 15 ülkenin 2007-2023 dönemine ait yıllık bazdaki verileri kullanılarak Panel Fourier Toda-Yamamoto (PFTY) nedensellik testi uygulanmıştır. Analiz bulgularına göre, sadece üst orta gelir grubundan Cezayir, Azerbaycan, Türkiye ve Maldivler’de ticari bankalara borçlanma hanehalkının işgücüne katılımının bir nedenidir. Bu ilişki tek yönlü olup en güçlü nedensellik Azerbaycan ve Maldivler örneklemlerinde gözlemlenmiştir. Bulgular doğrultusunda hanehalkının daha bilinçli borçlanma kararı almasına yönelik finansal eğitimlerin düzenlenmesi ve ticari bankaların borç verme koşullarının daha gelişmiş bir kredi skorlama sistemi kullanılarak belirlenmeye çalışılması önerilmektedir. Böylelikle hanehalkının borç ödeme motivasyonu güçlendirilecek ve iş gücüne katılım durumu desteklenecektir.