Organize Sanayi Bölgesi İşletmelerinin Kapasite Kullanım Oranları ve Rekabet Faktörleri Açısından Analizi: Van Organize Sanayi Bölgesi Örneği


Karahan K. S.

Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, sa.53, ss.381-400, 2021 (Scopus)

Özet

Organize Sanayi Bölgelerinde (OSB) faaliyet gösteren işletmeler, üretimlerini tamamlayıcı faaliyetlerle birbirlerini destekleyerek gelişme ve büyüme konularında çeşitli avantajlar sağlamaktadır. Aynı sektörde faaliyet gösteren işletmeler birbirlerinin rakipleri olmakta ve bu durum işletmelere rekabet üstünlüğü elde edebilmeleri için gerekli olan dinamizmi de kazandırmaktadır. Bu çalışmanın amacı, Van OSB'nin genel bir durum analizini yapmaktır. Bu amaç kapsamında; OSB'nin temel fonksiyonları belirlenmeye ve gelişimini engelleyen faktörler tespit edilmeye çalışılmış, OSB'deki işletmelerin kapasite ve rekabet durumları hakkında bilgiler toplanıp analiz edilmiştir. Van OSB'de kayıtlı olan 126 işletme içerisinden görüşme talebimizi kabul eden ve aktif olan 41 işletme ile yüzyüze görüşmeler yapılmış ve anketler uygulanmıştır. Araştırma bulgularına göre; Van OSB'de faaliyet gösteren en köklü işletmelerin; “gıda”, “inşaat”, “kimya petrol lastik ve plastik” sektörlerinden olduğu tespit edilmiştir. İşletmelerin kapasite kullanım oranı (KKO) ortalama %54.4 olarak tespit edilmiştir. Çalışma sonucunda; OSB'nin temel fonksiyonları, OSB'nin gelişimini engelleyen faktörler, işletmelerin kapasite düşüklük nedenleri ve rekabet avantajını etkileyen faktörler tespit edilmiştir

Enterprises operating in Organized Industrial Zones (OIZ) provide various advantages in terms of development and growth by supporting each other with activities that complement their production. Businesses operating in the same sector become competitors of each other and this situation provides the necessary dynamism for businesses to gain a competitive advantage. The aim of this study is to make a general situation analysis of Van OIZ. Within the scope of this purpose; the basic functions of the OIZ were tried to be determined and the factors hindering its development were tried to be determined, information about the capacity and competitiveness of the enterprises in the OIZ was collected and analyzed. Face-to-face interviews were conducted with 41 active enterprises among 126 enterprises registered in Van OIZ which accepted our request for interview and surveys were conducted. According to the research findings; the most rooted enterprises operating in Van OSB; it has been determined that they are from the "food", "construction", "chemistry, oil, rubber, and plastic" sectors. The average capacity utilization rate (CUR) of enterprises was determined as 54.4%. In the results of the study; the basic functions of the OIZ, the factors that hinder the development of the OIZ, the reasons for the low capacity of the enterprises, and the factors affecting the competitive advantage have been determined.