22. INTERNATIONAL SECIENTIFIC RESEARCH CONGRESS (UBAK), Ankara, Turkey, 8 - 09 March 2025, pp.344-354, (Full Text)
Bu çalışmada; Türkiye İstatistik Kurumu’ndan alınan 2008-2018 yılları arasında Türkiye’de işlenmiş bazı suç verileri kullanılmıştır. Bu suçlar yedi coğrafi bölgeye göre yeniden düzenlenmiştir. Doğu Anadolu Bölgesi ve 2008 yılı referans alınarak farklı modeller karşılaştırılmıştır. Çalışmada Poisson regresyonu, negatif binomial regresyon, sıfır değer ağırlıklı Poisson regresyonu, sıfır değer ağırlıklı negatif binomial regresyon ile Hurdle Poisson ve Hurdle negatif binomial yöntemlerin performansı karşılaştırılmıştır. En iyi modelin belirlenmesinde AIC istatistiği kullanılmıştır. Model karşılaştırmasında ise Vuong istatistiği kullanılmıştır. Uyum ölçütlerine göre en iyi model Hurdle negatif binomial regresyon seçilmiştir. Hurdle negatif binomial regresyonda, Karadeniz bölgesi hariç diğer tüm bölgelerin Doğu Anadolu bölgesine göre, Uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanma-satın alma suçu istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p<0.01). Ayrıca 2008 yılına göre diğer tüm yıllarda uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanma-satın alma suçu önemli bulunmuştur (p<0.001). Uyuşturucu kullanma suçu ile hırsızlık, uyuşturucu satışı, adam öldürme suçları arasında pozitif yüksek ilişki saptanmış, yıllara göre (2008-2018) tüm suçlarda ciddi artışların meydana geldiği, bu artışların özellikle büyük kentlerin olduğu bölgelerde yoğun olduğu gösterilmiştir. Uyuşturucu kullanma suçunun ekonomik, sosyolojik ve psikolojik yönlerinin de araştırılarak acil önlemlerin alınması gerektiği vurgulanmıştır