Akademik Veri Yönetim Sistemi
FSMVU 2. Eğitim Araştırmaları Kongresi, İstanbul, Türkiye, 27 - 28 Mart 2021, ss.41-62
Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulduğu
yıllarda siyasal erk ve devletin kurucu önderi demokrasi ile yönetilen bir
devlet yapısı oluşturulmasını hedeflemiştir. Ancak henüz yeni kurulan devlette
iç isyanların ve olası dış destek tehlikelerinin gözlenmesi üzerine 1950 yılına
kadar tek partili bir yönetim modeli uygulanmak zorunda kalmıştır. Bu yönetimin
tek partisi olarak devletin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk tarafından kurulan
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP), 1950 yılına kadar ülkede uygulanan bütün
kararlarda olduğu gibi eğitim alanında da temel karar organı olmuştur. CHP’nin
karar alma süreçlerinde ise parti genel başkanı ve parti kurultayları etkili
olmuştur.
Bu çalışmanın temel amacı, tek
partili dönemde CHP kurultaylarındaki eğitim alanında alınan ve uygulamaya
konulan kararları incelemektir. CHP kurultaylarının incelenmesinin eğitim alanındaki
gelişmelerin yanı sıra Türkiye’deki siyasal, kültürel ve toplumsal gelişmelere
de ışık tutulacağı düşünülmektedir. Araştırma yöntemi olarak belgesel tarama ve
arşiv araştırması kullanılmıştır. Araştırma sonuçları CHP kurultaylarının
eğitime olan etkisini göstermektedir. Kurultaylarda eğitimle ilgili kararlar
incelendiğinde; temel eğitimin bütün yurttaşlara ulaştırılması, yetiştirilmek
istenen insan tipi, eğitimin finansmanı, din eğitimi konularında alınan
kararların öne çıktığı görülmektedir.
Kurultaylarda parti politikasına
dönüşen eğitimle ilgili kararların büyük bölümü, daha sonra Millî Eğitim
Bakanlığı, Hükümet ve Meclis süreçleri ile uygulanmaya konulmuştur.