Metil Paratiyon Uygulanan Sıçanlarda Nigella Sativa L. Ekstraktının Karaciğer Koruyucu, Toplam Oksidan ve Toplam Antioksidan Kapasite Üzerine Etkisinin Araştırılması


Yiğit M. F., Kahraman T.

Van Sağlık Bilimleri Dergisi, cilt.18, sa.1, ss.40-49, 2025 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 18 Sayı: 1
  • Basım Tarihi: 2025
  • Doi Numarası: 10.52976/vansaglik.1554473
  • Dergi Adı: Van Sağlık Bilimleri Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Index Copernicus, Root Indexing, Asos İndeks
  • Sayfa Sayıları: ss.40-49
  • Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Amaç: Bu çalışma, metil paratiyonun akut ve kronik toksisitesi üzerine Nigella sativa nın koruyucu etkisinin değerlendirilmesi için tasarlandı.
Materyal ve Metot: Bu çalışmada 56 yetişkin erkek Albino Wistar sıçan kullanıldı ve rastgele dört gruba ayrılmıştır. 1. grup hayvanlara, 1 mL distile su verilmiş ve kontrol grubu olarak değerlendirilmiştir. 2. grup hayvanlara metil paratiyonun letal dozunun 1/50'si olan 0,28 mg/kg/gün, 28 gün süreyle oral yolla verilmiştir. 3. grup hayvanlara, 28 gün süreyle 300 mg/kg/gün Nigella sativa L. ekstraktı oral yolla verilmiştir. 4. grup hayvanlara, 0,28 mg/kg/gün metil paratiyon verilmesinden iki saat sonra 300 mg/kg/gün Nigella sativa L. ekstraktı oral yolla verilmiştir. Serum karaciğer enzimleri, TOS, antioksidan vitaminler karaciğer histopatolojisi ile birlikte incelenmiştir.
Bulgular: Metil paratiyon uygulanan grupta (2), serum aspartat aminotransferaz (AST), alanin amino transferaz (ALT), alkalin fosfataz (ALP) ve toplam kolesterol diğer gruplara göre (özellikle 4. grup) istatistik olarak arttı aynı zamanda serum albumin ve vitamin E düzeyleri azaldı (p<0.05). Buna rağmen, laktat dehidrogenaz (LDH), gama glutamil transferaz (GGT), VLDL kolesterol ve toplam oksidan kapasite düzeyleri artış gösterdi, artış istatistik olarak anlamlı bulunmadı (p>0.05). 2. grupta, serum toplam protein, toplam trigliserid, toplam antioksidan kapasite, vitamin A ve C düzeyleri azaldı (p>0.05), bu azalma istatistik olarak önemli bulunmadı (p>0.05).
Sonuç: Nigella sativa L. ekstraktının karaçiğer üzerine koruyucu etkisi istatistik önemde tespit edildi. Nigella sative L. ekstraktı metil paratiyon benzeri toksisitelere karşı koruyucu amaçlı gıda takviyesi olarak verilebilir.

Anahtar Kelimeler

Metil Paratiyon Nigella Sativa Toplam Antioksidan/Oksidan Kapasite Karaciğer Histopatolojisi