9.INTERNATIONAL PALANDOKEN SCIENTIFIC STUDIES CONGRESS , Erzurum, Türkiye, 21 Eylül - 22 Ekim 2024, ss.3-4, (Özet Bildiri)
Bu çalışma, Türk halk müziğinin zengin repertuarında önemli bir yere sahip olan Elazığ yöresine ait Hoyrat uzun havalarının makamsal yapısını analiz etmeyi amaçlamaktadır. Hoyrat, özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde yoğun olarak icra edilen, derin kültürel köklere sahip bir müzik türüdür. Araştırmada, Elazığ iline özgü Hoyrat türlerinin hem müzikal hem de kültürel bağlamda ayrıntılı bir şekilde tanımlanarak Türk halk müziği içerisindeki yerinin belirlenmesi ve bu türlerin özgün yapılarının ortaya konulması hedeflenmiştir. Bu çalışmada, özellikle Elazığ iline ait Hoyrat uzun havalarının TRT Repertuarına kaydedilmiş olanlarına odaklanılmıştır. TRT repertuarını merkeze almanın temel nedeni, halk müziği icralarında doğaçlamanın yaygın olması ve icracının şahsına özgü tavrı dolayısıyla performansların farklılık göstermesidir. Bu durum, eserlerin standart bir formda kaydedilmesini ve daha güvenilir bir analiz yapılmasını sağlar. Elde edilen bulgular doğrultusunda, Elazığ iline ait 10 adet Hoyrat uzun havası tespit edilmiştir. Bu havalar arasından, çalışmada "olasılık temelli olmayan örnekleme" yöntemlerinden biri olan kota örnekleme yöntemi kullanılarak 5 tanesi seçilmiştir. Kota örnekleme yöntemi, özellikle nitel araştırmalarda daha ayrıntılı ve derinlemesine bilgi edinmeyi sağlayan bir yöntem olup, küçük örneklem gruplarıyla çalışmayı mümkün kılar. Seçilen 5 Hoyrat uzun havası, müzikal yapıları ve makamsal dizileri açısından incelenmiş ve bu eserlerin makamsal analizleri gerçekleştirilmiştir. Analiz sürecinde, müzik malzemesi, makamsal özellikler, makamın seyri, geçkileri ve durak yerleri gibi unsurlar göz önünde bulundurulmuştur. Bu sayede eserlerin benzerlikleri ve farklılıkları ortaya çıkarılarak belirli bir sınıflandırma yapılması mümkün olmuştur. Araştırmanın sonucunda, bu Hoyratlarda belirli özel çeşnilerin kullanıldığı, büyük çoğunluğunun uşşak makamında olduğu ve bu makamın eserlerin seyrinde baskın bir rol oynadığı görülmüştür. Bu çalışma, söz konusu Hoyratların yazılı repertuarlar üzerinde sınıflandırılmasına yönelik yapılacak diğer araştırmalara önemli katkılar sağlayabileceği öngörülmektedir.
This study aims to analyze the modal structure of Hoyrat long havas from the Elazığ region, which has an important place in the rich repertoire of Turkish folk music. Hoyrat is a type of music with deep cultural roots, performed especially in the Eastern and Southeastern Anatolia regions. In the research, it was aimed to define the Hoyrat genres specific to Elazığ province in detail in both musical and cultural contexts, to determine their place in Turkish folk music and to reveal the original structures of these genres. In this study, we focused especially on the Hoyrat long havas from Elazığ province that were recorded in the TRT Repertoire. The main reason for focusing on the TRT repertoire is that improvisation is common in folk music performances and performances vary due to the performer's unique attitude. This allows artifacts to be recorded in a standard form and allows for a more reliable analysis. In line with the findings, 10 Hoyrat long airs belonging to Elazığ province were identified. Among these weathers, 5 were selected in the study using the quota sampling method, which is one of the "non-probability-based sampling" methods. The quota sampling method is a method that provides more detailed and in-depth information, especially in qualitative research, and makes it possible to work with small sample groups. The 5 selected Hoyrat songs were examined in terms of their long moods, musical structures and modal scales, and modal analyzes of these works were carried out. During the analysis process, elements such as musical material, maqam features, maqam course, transitions and stopping places were taken into consideration. In this way, it was possible to make a certain classification by revealing the similarities and differences of the works. As a result of the research, it was seen that certain special flavors were used in these Hoyrats, the majority of them were in the uşşak maqam and this maqam played a dominant role in the course of the works. It is anticipated that this study will make significant contributions to other research on the classification of these Hoyrats in written repertoires.